არიფონ რეტარდი - ფრანგული ფარმაცევტული კომპანია "სერვიეს" მიერ წარმოებული ორიგინალური პრეპარატი
საერთაშორისო დასახელება:
INDAPAMIDE
მწარმოებელი: SERVIER, საფრანგეთი
მოქმედი ნივთიერება: ინდაპამიდის ჰემიჰიდრატი
კლინიკურ-ფარმაკოლოგიური ჯგუფი:
ანტიჰიპერტენზიული (დიურეზული) საშუალება.
გამოშვების ფორმა:
შემოგარსული რეტარდირებული ტაბლეტები:
შეფუთვაში 30 ცგ.
1 ტაბ.
ინდაპამიდის ჰემიჰიდრატი .......... 1.5 მგ
ფარმაკოლოგიური თვისებები:
არიფონ რეტარდი წარმოადგენს ინდოლის რგოლის შემცველ სულფონამიდის წარმოებულ ანტიჰიპერტენზიულ (დიურეზულ) საშუალებას. პრეპარატს გააჩნია ჰიპოტენზიური მოქმედება. ფარმაკოლოგიური თვისებების მიხედვით ინდაპამიდი ახლოს დგას თიაზიდური ჯგუფის დიურეზულ საშუალებებთან, რომელთა მოქმედება დაკავშირებულია ნეფრონის მარყუჟის კორტიკალურ სეგმენტში ნატრიუმის იონების რეაბსორბციის ინჰიბირებასთან. ინდაპამიდი ზრდის ნატრიუმის იონებისა და ქლორის, ხოლო ნაკლები რაოდენობით კალიუმისა და მაგნიუმის იონების შარდით გამოყოფას, რაც აძლიერებს დიურეზს და საბოლოოდ უზრუნველყოფს ინდაპამიდის ჰიპოტენზიურ ეფექტს. პრეპარატის ჰიპოტენზიური ეფექტი დამოკიდებულია აგრეთვე მის უნარზე გაზარდოს არტერიების კედლების ელასტიურობა და შეამციროს პერიფერიული სისხლძარღვების საერთო წინააღმდეგობა.
პრეპარატი ხელს უწყობს გულის მარცხენა პარკუჭის ჰიპერტროფიის რეგრესიას.
არიფონ რეტარდის II და III ფაზის კლინიკური კვლევების შედეგად დადგინდა, რომ მონოთერაპიის დროს ვითარდება სტაბილური ჰიპოტენზიური ეფექტი, რომელიც შენარჩუნებულია 24 საათის განმავლობაში. ამასთანავე აღინიშნება დიურეზის ზომიერად გაძლიერება.
არიფონ რეტარდის ხანგრძლივად მიღება გავლენას არ ახდენს სისხლის პლაზმის შემადგენლობაში შემავალ ცხიმებზე (ტრიგლიცერიდებზე, დაბალი და მაღალი სიმკვრივის ლიპოპროტეიდებზე). აგრეთვე არ ცვლის ნახშირწყლოვანი ცვლის პარამეტრებს (მათ შორის შაქრიანი დიაბეტით და არტერიული ჰიპერტენზიით დაავადებულ პირებში). მისი მაღალი დოზით მიღება არ აძლიერებს ჰიპოტენზიურ მოქმედებას, მაგრამ იწვევს დიურეზის მომატებას.
ფარმაკოკინეტიკა:
რეტარდირებულ ტაბლეტებში აქტიური ნივთიერების გრანულები სპეციალურ ჰიდროფილურ მატრიქსშია განლაგებული, რაც უზრუნველყოფს საჭმლის მომნელებელ ტრაქტში ინდაპამიდის თანდათანობით გამონთავისუფლებას. საკვების მიღება რამდენადმე აფერხებს პრეპარატის აბსორბციას, მაგრამ ამავე დროს გავლენას არ ახდენს ნივთიერების შეწოვის რაოდენობაზე.
Cmax სისხლის პლაზმაში აღინიშნება პრეპარატის ერთჯერადი დოზის პერორალურად მიღებიდან 12 საათის შემდეგ. განმეორებითი მიღების შემთხვევაში სისხლის პლაზმაში პრეპარატის კონცენტრაციის ვარირება ორი დოზის მიღებებს შორის ინტერვალის დროს მცირდება.
პრეპარატის 79% უკავშირდება პლაზმის ცილებს. წონასწორული მდგომარეობა არიფონ რეტარდის რეგულარული მიღებიდან 7 დღის შემდეგ აღინიშნება. არიფონ რეტარდის განმეორებითი მიღებისას ორგანიზმში მის კუმულაციას ადგილი არა აქვს.
ინდაპამი ექვემდებარება ბიოტრანსფორმაციას და გამოიყოფა არააქტიური მეტაბოლიტების სახით. ძირითადად შარდით - 70% და ფეკალიებით - 22%.
T1/2 შეადგენს 14-24 საათს (საშუალოდ 18 სთ-ს). თირკმელების უკმარისობით შეპყრობილ პაციენტებში არიფონ რეტარდის ფარმაკოკინეტიკური პარამეტრები არ იცვლება.
ჩვენებები:
პრეპარატი გამოიყენება ესენციალური არტერიული ჰიპერტენზიის სამკურნალოდ.
მიღების წესები და დოზირება:
არიფონ რეტარდი ინიშნება დღეში 1 ტაბლეტის ოდენობით, უპირატესად დილით და არ არის დამოკიდებული დაავადების სიმძიმის ხარისხზე.
გვერდითი მოვლენები:
გვერდითი მოვლენების უმრავლესობა ატარებს დოზადამოკიდებულ ხასიათს.
ელექტროლიტური ბალანსის მხრივ: შესაძლოა კალიუმის დონის შემცირება და ჰიპოკალიემიის წარმოშობა. კლინიკური კვლევების შედეგად დადგინდა, რომ ჰიპოკალიემია აღენიშნებათ პაციენტების 10%-ს, რომლებიც იღებენ არიფონ რეტარდს. ინდაპამიდის მიღებიდან 4-6 კვირის შემდეგ კალიუმის რაოდენობის შემცირება 3.2 მმოლ/ლ-ზე ქვემოთ აღენიშნებოდათ პაციენტების 4%-ს. პრეპარატის მიღებიდან 12 კვირის შემდეგ სისხლის პლაზმაში ადგილი აქვს კალიუმის იონების კონცენტრაციის შემცირებას 0.23 მმოლ/ლ-მდე. შესაძლებელია ჰიპონატრიემიის განვითარება, რომლის თანმხლებია ჰიპოვოლემია, ორგანიზმის დეჰიდრატაცია და ორთოსტატული ჰიპოტონია. ძალიან იშვიათად მოსალოდნელია ორგანიზმში კალციუმის დონის მომატება.
ნივთიერებათა ცვლის მხრივ: შესაძლებელია სისხლის პლაზმაში შარდოვანასა და გლუკოზის რაოდენობის მომატება.
სისხლმბადი ორგანოების მხრივ: იშვიათად აღინიშნება თრომბოციტოპენია, ლეიკოპენია, აპლასტური ანემია, აგრანულოციტოზი;
საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის მხრივ: იშვიათად აღინიშნება გულისრევა, ღებინება, პირის ღრუს სიმშრალე, ძალიან იშვიათად პანკრეატიტი. ღვიძლის უკმარისობით შეპყრობილ პაციენტებში შესაძლებელია განვითარდეს ღვიძლისმიერი ენცეფალოპათია.
ალერგიული რეაქციების მხრივ: პაციენტებს, რომლებსაც მიდრეკილება აქვთ ალერგიული რეაქციების და ბრონქოსპაზმის მიმართ, შესაძლებელია აღენიშნოთ კანზე გამონაყარი პრეპარატის მიმართ მომატებული მგრძნობელობისას. იშვიათად - ჰემორაგიული ვასკულიტი, წითელი მგლურას გამწვავება.
ცნს-ის მხრივ: იშვიათად აღინიშნება თავბრუსხვევა, ასთენია, პარესთეზიები, თავის ტკივილი (აღნიშნული სიმპტომები დოზის შემცირებასთან ერთად ქრებიან).
უკუჩვენებები:
პრეპარატის მიღება წინააღმდეგნაჩვენებია თირკმელებისა და ღვიძლის ფუნქციის უკმარისობისას, აგრეთვე ღვიძლისმიერი ენცეფალოპათიის, ჰიპოკალიემიის და სულფონამიდების წარმოებულების მიმართ მომატებული მგრძნობელობისას.
ორსულობა და ლაქტაცია:
არიფონ რეტარდის მიღება ორსულობისა და ლაქტაციის პერიოდში, მათ შორის ფიზიოლოგიური შეშუპების მოხსნისათვის არ არის რეკომენდებული. მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული, რომ დიურეზულმა საშუალებებმა შესაძლებელია გამოიწვიონ ფეტოპლაცენტური იშემია, რაც თავის მხრივ ნაყოფის განვითარების პროცესს შეუშლის ხელს.
იმის გამო, რომ ინდაპამიდი გამოიყოფა დედის რძეში, ამიტომ მისი ლაქტაციის პერიოდში გამოყენება არ არის რეკომენდებული.
განსაკუთრებული მითითებები:
შაქრიანი დიაბეტით დაავადებულ პაციენტებში არიფონ რეტარდის მიღებისას აუცილებელია სისხლში გლუკოზის დონის შემოწმება, განსაკუთრებით ჰიპოკალიემიის არსებობისას.
პაციენტებში, რომლებსაც აღენიშნებათ შარდმჟავას მომატებული შემცველობა, არსებობს პოდაგრის შეტევის რაოდეობის მომატების ტენდენცია.
ღვიძლის უკმარისობით შეპყრობილ პაციენტებში თიაზიდის ჯგუფის დიურეზული საშუალების გამოყენებისას შესაძლებელია განვითარდეს ღვიძლისმიერი ენცეფალოპათია. ასეთ შემთხვევაში აუცილებელია პრეპატის მიღების შეწყვეტა.
თიაზიდის ჯგუფის დიურეზული საშუალებები თავის შესაძლებლობებს სრულად ამჟღავნებენ მხოლოდ ზომიერად გამოხატული თირკმელების უკმარისობისას ან ამ უკანასკნელის არ არსებობის შემთხვევაში (კრეატინინის შემცველობა სისხლში 25 მგ/ლ-ზე ნაკლები ან 220 მმოლ/ლ).
პრეპარატის მკურნალობისას შესაძლებელია წითელი მგლურას გამწვავება.
მკურნალობის დაწყებამდე საჭიროა სისხლის პლაზმაში ნატრიუმის იონების შემცველობის განსაზღვრა. მკურნალობის პროცესში საჭიროა ამ მაჩვენებლის რეგულარული შემოწმება, რადგანაც საწყის პერიოდში ნატრიუმის კონცენტრაციის შემცირებას სისხლის პლაზმაში არ ახლავს პათოლოგიური სიმპტომების გამოვლენა.
ძირითადი რისკი თიაზიდური დიურეზული საშუალებით თერაპიისას მდგომარეობს კალიუმის იონების შემცირებით გამოწვეული ჰიპოკალიემიის განვითარებაში. განსაკუთრებით ხანდაზმულ პაციენტებში ღვიძლის ციროზის, ასციტის, შეშუპების და გულის იშემიური დაავადების დროს.
გულის ქრონიკული უკმარისობისას საჭიროა თავიდან ავიცილოთ მოსალოდნელი ჰიპოკალიემიის (
ჰიპოკალიემია, ისევე როგორც ბრადიკარდია წარმოადგენს მდგომარეობას, რომელიც ხელს უწყობს გულის არითმიის მძიმე ფორმის განვითარებას, განსაკუთრებით torsades de pointes, რომელიც ხშირად ლეტალურ გამოსავალს იწვევს. ზემოთაღნიშნული შემთხვევების დროს აუცილებელია ხშირად განვსაზღვროთ სისხლის პლაზმაში კალიუმის იონების შემცველობა.
ჰიპოკალიემიის გამოვლენისას საჭიროა ჩაატაროთ შესაბამისი მკურნალობა, ამასთან არ უნდა გამოვიყენოთ ის პრეპარატები, რომლებიც იწვევენ torsades de pointes რითმის დარღვევის მსგავსი სიმპტომების გამოვლენისას წინააღმდეგნაჩვენებია ანტიარითმიული პრეპარატების გამოყენება, საჭიროა ხელოვნური რითმის მატარებლის იმპლანტაცია.
მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული, რომ თიაზიდების ჯგუფის დიურეზული საშუალებები ამცირებენ კალციუმის იონების შარდთან ერთად გამოყოფას, რაც იწვევს ჰიპერკალციემიას. გამოხატული ჰიპერკალციემია შეიძლება იყოს ადრე არადიაგნოსცირებული ჰიპერპარათირეოიდიზმის შედეგი.
ფარისებრახლო ჯირკვლის ფუნქციის გამოკვლევის დაწყებამდე საჭიროა დროებით შევწყვიტოთ დიურეზული საშუალების მიღება. იმ შემთხვევაში, თუ არიფონით მკურნალობისას საჭიროა საღაფარათო საშუალების მიღება, უნდა დაინიშნოს ისეთი საშუალება, რომელიც ნაკლებად მოქმედებს ნაწლავის პერისტალტიკაზე.
ინდაპამიდისა და კალიუმის შემანარჩუნებელი დიურეზული საშუალების ერთდროული მიღებისას, შეუძლებელია სრულიად გამოვრიცხოთ ჰიპოკალიემიისა და ჰიპერკალიემიის შესაძლო განვითარება, განსაკუთრებით შაქრიანი დიაბეტით და თირკმელების უკმარისობით შეპყრობილ პაციენტებში. ზემოაღნიშნულ შემთხვევაში საჭიროა სისხლში კალიუმის დონის და ელექტროკარდიოგრამის პარამეტრების შემოწმება, აუცილებლობის შემთხვევაში საჭიროა მკურნალობის კორექცია.
არიფონ რეტარდით მკურნალობის ფონზე, როდესაც აუცილებელია არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატების მიღება, საჭიროა დაკარგული წყლის კომპენსაცია და თირკმელების ფუნქციის შემოწმება.
იოდის შემცველი რენტგენოკონტრასტული პრეპარატების მაღალი დოზით მიღებისას მხედველობაში უნდა მივიღოთ ის ფაქტი, რომ ინდაპამიდის დიურეზული ეფექტი ზრდის თირკმელების უკმარისობის წარმოშობის საშიშროებას. იოდის შემცველი რენტგენოკონტრასტული პრეპარატების მიღებამდე აუცილებელია აღვადგინოთ დაკარგული სითხე.
სპორტსმენებში პრეპარატის მიღებისას შესაძლებელია დოპინგ-შემოწმებაზე მივიღოთ დადებითი შედეგი.
მიუხედავად იმისა, რომ არიფონ რეტარდის შემადგენლობაში შემავალი კომპონენტები უარყოფითად არ მოქმედებენ ფსიქომოტორულ რეაქციაზე, მაინც მხედველობაში უნდა ვიქონიოთ, რომ რიგ შემთხვევებში არტერიული წნევის დაქვეთების გამო მოსალოდნელია ინდივიდუალური რეაქციები (განსაკუთრებით მკურნალობის დასაწყისში ან რამდენიმე ანტიჰიპერტენზიული პრეპარატის კომბინირებისას). ასეთ შემთხვევებში შესაძლებელია დაქვეითდეს მანქანა-მექანიზმების მართვის უნარი. ამის გამო არ არის მიზანშეწონილი ისეთი სამუშაოების შესრულება, რომლებიც მოითხოვენ ყურადღების მაღალ კონცენტრაციას.
ჭარბი დოზირება:
ინდაპამიდი ძალიან მაღალ დოზებშიც კი (40 მგ-მდე, რაც 27-ჯერ აღემატება თერაპიულ დოზას) ნაკლებად ახდენს ტოქსიკურ მოქმედებას.
სიმპტომები: ზოგჯერ შესაძლებელია ელექტროლიტური ბალანსის დარღვევა (ჰიპონატრიემია, ჰიპოკალიემია), გულისრევა, ღებინება, არტერიული ჰიპოტენზია, კრუნჩხვები, თავბრუსხვევა, ძილიანობა, გონების გაფანტვა, პოლიურია ან ოლიგურია, რომელიც მთავრდება ანურიით.
მკურნალობა: საჭიროა კუჭის ამორეცხვა, გააქტივებული ნახშირის გამოყენება; შემდგომში ნორმალური წყალ-მარილოვანი ცვლის აღდგენა.
სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება:
თიაზიდური ჯგუფის დიურეზული საშუალებისა და ლითიუმის პრეპარატების ერთდროული მიღება იწვევს სისხლის პლაზმაში ლითიუმის კონცენტრაციის მომატებას, რაც შეიძლება გახდეს ჭარბი დოზირების მიზეზი.
დიურეზული საშუალებებისა და ასთემიზოლის, ბეპრიდილის, ერითრომიცინის, ჰალოფანტრიომის, პენტამიდინის, სულტოპრიდის, ტერფენადინის, ვინკამინის კომბინაციისას არსებობს torsades de pointes წარმოშობის შესაძლებლობა. ამ მდგომარეობას ხელს უწყობს ჰიპოკალიემია, ბრადიკარდია ან QT-ის გახანგრძლივებული ინტერვალი.
არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო პრეპარატების (სისტემური გამოყენების) პრეპარატებისა და ინადაპამიდის ერთდროული გამოყენების შემთხვევაში შესაძლებელია ამ უკანასკნელის ჰიპოტენზიური მოქმედების დაქვეითება. მნიშვნელოვანი რაოდენობით სითხის დაკარგვის შემთხვევაში შესაძლებელია თირკმლის მწვავე უკმარისობის განვითარება (გორგლოვანი ფილტრაციის მკვეთრი დაქვეითების გამო).
ინდაპამიდისა და იმ პრეპარატების, რომლებიც იწვევენ ჰიპოკალიემიას, აგრეთვე ტეტრაკოზაქტიდის საფაღარათო საშუალუბების ერთდროული მიღებისას არსებობს ჰიპოკალიემიის წარმოშობის საშიშროება.
გლუკოკორტიკოიდული საშუალებებისა და თიაზიდური დიურეზული საშუალებების ერთდროული მიღებისას აღინიშნება ჰიპოტენზიური ეფექტის შემცირება, რაც განპირობებულია წყლისა და ნატრიუმის იონების შეკავებით გლუკოკორტიკოიდული საშუალების მოქმედების გავლენით.
ბაკლოფენისადა და ინდაპამიდის კომბინაცია ზრდის ჰიპოტენზიურ ეფექტს. ინდაპამიდისა და ანგიოტენზინ-მაკონვეტირებელი ფერმენტის ინჰიბიტორების კომბინაციისას აღინიშნება ჰიპონატრიემიის განვითარების საშიშროება. ინდაპამიდისა და ანტიარითმიული საშუალების კომბინირება, რომლებსაც შეუძლიათ გამოიწვიონ torsades de pointes, იზრდება ამ სახის არითმიის განვითარების რისკი (მაგ. ქინიდინი, ამიოდარონი, დიზოპირამიდი, სოტალოლი). დიურეზული საშუალებებისა და მეტფორმინის კომბინაციისას შეიძლება განვითარდეს რძემჟავა აციდოზი, რომელიც გამოწვეულია თირკმელების უკმარისობით და განპირობებულია დიურეული საშუალებების მოქმედებით (განსაკუთრებით "მარყუჟოვანი").
ინდაპამიდისა და იმიპრამინის ტიპის ტრიციკლური ანტიდეპრესანტების ერთდროული მიღებისას აღინიშნება ჰიპოტენზიური მოქმედების გაძლიერება და ორთოსტატული ჰიპოტენზიის განვითარების საშიშროება.
ინდაპამიდისა და ციკლოსპორინის ერთდროული მიღებისას შესაძლებელია სისხლის პლაზმაში კრეატინინის შემცველობის გაზრდა, რაც შეიძლება აღინიშნოს წყლისა და ნატრიუმის იონების ნორმალური შემცველობისას.
კალციუმის მარილებისა და თიაზიდური დიურეზული საშუალებების ერთდროული გამოყენებისას შესაძლებელია ჰიპერკალციემიის განვითარება, რაც გამოწვეულია კალციუმის იონების ექსკრეციის შემცირებით შარდში.
შენახვის პირობები და ვადა:
პრეპარატი ინახება არა უმეტეს 300C ტემპერატურაზე.
ვარგისიანობის ვადა: 2 წელი.