საერთაშორისო დასახელება - valaciclovir
ათქ.კლასიფიკაციის კოდი - J05AB11
კლინიკურ-ფარმაკოლოგიური ჯგუფი - ანტივირუსული საშუალებები
შემადგენლობა და გამოშვების ფორმა
ტაბ. 500 მგ: 10 ც.
ტაბლეტები: შეფუთვაში 10 ც.
1 ტაბ.
ვალაციკლოვირი. . . . . . . .500 მგ
კლინიკურ-ფარმაკოლოგიური ჯგუფი
ანტივირუსული საშუალება.
ფარმაკოლოგიური თვისებები
ვალაციკლოვირი წარმოადგენს ჰერპესვირუსების დნმ-პოლიმერაზას სპეციფიკურ ინჰიბიტორს, რომელიც ახდენს ვირუსული დნმ-ის სინთეზისა და ვირუსების რეპლიკაციის ინჰიბირებას.
ადამიანის ორგანიზმში ვალაციკლოვირი გარდაიქმნება აციკლოვირად და ვალინად. აციკლოვირიდან ფოსფორილირების შედეგად წარმოიქმნება აციკლოვირის ტრიფოსფატი, რომელიც არჩევითად აბლოკირებს ვირუსულ დნმ-პოლიმერაზას. ფოსფორილირების პირველი ეტაპი მიმდინარეობს ვირუს-სპეციფიკურ ი ფერმენტის მეშვეობით. Herpes simplex, Varicella zoster და ებშტეინ ბარის ვირუსებისათვის აღნიშნული ფერმენტი ვირუსული თიმიდინკინაზაა, რომელიც მხოლოდ ვირუსით ინფიცირებულ უჯრედებში იდენტიფიცირდება. ციტომეგალოვირუსის შემთხვევაში პრეპარატის ფოსფორილირება ნაწილობრივ ფოსფოტრანსფერაზა UL97 გენის პროდუქტის მეშვეობით ხორციელდება. აციკლოვირის აქტივაციის პროცესისათვის ვირუს-სპეციფიკურ ი ფერმენტის არსებობის საჭიროება პრეპარატის მაღალ სელექციურობას ადასტურებს. in vitro ვალაციკლოვირი აქტიურია 1 და 2 ტიპის Herpes simplex -ის ვირუსის, Varicella zoster- სა და ებშტეინ-ბარის, ციტომეგალოვირუსისა და ადამიანის VI ტიპის ჰერპეს ვირუსის მიმართ.
პაციენტებიდან გამოყოფილი შტამების საფუძვლიანმა შესწავლამ აჩვენა, რომ ნორმალური იმუნური სტატუსის მქონე პაციენტებში აციკლოვირისადმი რეზისტენტული ვირუსის შტამების არსებობა პრაქტიკულად გამორიცხულია. პრეპარატისადმი რეზისტენტული ვირუსების შტამების არსებობა განსაკუთრებით დამახასიათებელია ინდივიდებისათვის გამოხატული იმუნოდეფიციტური მდგომარეობით: მაგალითად, რეციპიენტებში, შინაგანი ორგანოებითა და ძვლის ტვინით; პაციენტებში, რომლებიც იტარებენ ქიმიოთერაპიას ავთვისებიანი წარმონაქმნების გამო და შიდსით დაავადებულ პირებში. აციკლოვირის მიმართ ვირუსის დაქვეითებული მგრძნობელობა განპირობებულია ვირუსით ინფიცირებულ უჯრედებში თიმიდინკინაზას ფენოტიპური დეფიციტით. ძალზე იშვიათად აღნიშნულის მიზეზს წარმოადგენს ფარული ცვლილებები ვირუსული თიმიდინკინაზის ან დნმ-პოლიმერაზის მხრიდან.
ფარმაკოკინეტიკა
შეწოვა, განაწილება და მეტაბოლიზმი:
პერორალური მიღების შემდეგ ვალაციკლოვირი კარგად შეიწოვება გასტროინტესტინური ტრაქტიდან და სწრაფად და სრულად გარდაიქმნება საბოლოო კომპონენტებად: აციკლოვირად და L-ვალინად. აღნიშნული პროცესის განხორციელება შესაძლებელია ფერმენტ ვალაციკლოვირჰიდროლაზას მეშვეობით.
1 გ ვალაციკლოვირის პერორალური მიღებისას აციკლოვირის ბიოშეღწევადობა 54%-ს შეადგენს, საკვების მიღების პროცესისაგან დამოუკიდებლად.
აციკლოვირის Cmax, 0.5-1 გ ვალაციკლოვირის ერთჯერადი მიღებიდან 1.5 სთ-ში საშუალოდ შეადგენს 15-25 მკმოლი/მლ-ს. სისხლის პლაზმაში საკუთრივ ვალაციკლოვირის Cmax აციკლოვირის შემცველობის მაჩვენებლის მხოლოდ 4%-ია, რაც საშუალოდ მიიღწევა პრეპარატის პერორალური მიღებიდან 45-60 წთ-ში; მიღებიდან 3 სთ-ში ვალაციკლოვირი აღარ განისაზღვრება სისხლის პლაზმაში.
ვალაციკლოვირი უმნიშვნელო რაოდენობით (15%) უკავშირდება პლაზმის ცილებს.
გამოყოფა:
ვალაციკლოვირის ერთჯერადი ან განმეორებითი მიღებისას აციკლოვირის T1/2 3 საათს შეადგენს. შარდში განისაზღვრება ვალაციკლოვირის მიღებული დოზის 1%-ზე ნაკლები. ძირითადად ვალაციკლოვირი შარდით გამოიყოფა აციკლოვირისა და მისი მეტაბოლიტის _ 9-კარბოქსიმეტოქსიმეთილგუანინი სახით.
ჩვენებები
- ჰერპეს ზოსტერის თერაპია;
- Herpes simplex 1 და 2 ტიპის ვირუსებით გამოწვეული კანისა და ლორწოვანი გარსის ინფექციების მკურნალობა (როგორც პირველადი, აგრეთვე რეციდიული გენიტალური ჰერპესის ჩათვლით);
- Herpes simplex 1 და 2 ტიპის ვირუსებით გამოწვეული კანისა და ლორწოვანი გარსების რეციდივის პროფილაქტიკა (გენიტალური ჰერპესის ჩათვლით);
- ციტომეგალოვირუსული ინფექციის პროფილაქტიკა და მკურნალობა ორგანოების ტრანსპლანტაციის შემდგომ პერიოდში. ვალტრექსით პროფილაქტიკა მნიშვნელოვნად ამცირებს ტრანსპლანტანტის მოცილების რეაქციას, პირობით-პათოგენური მიკროორგანიზმებით გამოწვეული ინფექციისა და აგრეთვე სხვა ვირუსული ინფექციის (ჰერპეს ზოსტერის ჩათვლით) განვითარებას.
მიღების წესები და დოზები
ჰერპეს ზოსტერის თერაპიის მიზნით ვალტრექსი ინიშნება 1000 მგ 3-ჯერ დღეში 7 დღის განმავლობაში. Herpes simplex 1 და 2 ტიპის ვირუსებით გამოწვეული ინფექციების მკურნალობის დროს ვალტრექსი ინიშნება 500 მგ 2-ჯერ დღეში.
Herpes simplex ვირუსებით გამოწვეული რეციდიული დაავადებების დროს მკურნალობის დაწყება რეკომენდებულია პროდრომულ პერიოდში ან დაავადების პირველი სიმპტომების გამოვლენისთანავე. მკურნალობის ხანგრძლივობა 3-5 დღეა. პირველი ეპიზოდის არსებობის შემთხვევაში, რომელიც უმთავრესად უფრო მძიმედ მიმდინარეობს, მკურნალობა უნდა დაიწყოს შეძლებისდაგვარად ადრეულ პერიოდში, ხოლო კურსის გახანგრძლივება რეკომენდებულია 10 დღემდე.
Herpes simplex ვირუსებით გამოწვეული დაავადებების რეციდივის პროფილაქტიკისათვის ნორმალური იმუნური სტატუსის მქონე მოზრდილ პაციენტებს ენიშნებათ 500 მგ ერთხელ დღეში. უფრო ხშირი რეციდივების არსებობისას (10 და მეტი წლის განმავლობაში) შესაძლოა უფრო ეფექტური იყოს 250 მგ 2-ჯერ დღეში. მოზრდილებში იმუნოდეფიციტური მდგომარების ფონზე ინიშნება 500 მგ 2-ჯერ დღეში. ციტომეგალოვირუსული ინფექციის პროფილაქტიკისათვის მოზრდილებსა და მოზარდებში 12 წლის ასაკის ზევით ინიშნება 2 გ 4-ჯერ დღეში. პრეპარატის დანიშვნა უნდა მოხდეს ტრანსპლანტაციის შემდგომ პერიოდში შეძლებისდაგვარად ადრე. დოზის კორექცია შესაძლებელია კრეატინინის კლირენსის მიხედვით. მკურნალობის კურსის ხანგრძლივობა 90 დღეს შეადგენს, რომლის გახანგრძლივება რეკომენდებულია ინფექციის განვითარების მაღალი რისკის მქონე პაციენტებში.
პაციენტები თირკმლის დაქვეითებული ფუნქციით დოზირების რეჟიმის შერჩევას საჭიროებენ კრეატინინის კლირენსისა და დანიშვნის ჩვენების მიხედვით.
ჰერპეს ზოსტერის თერაპია:
- კრეატინინის კლირენსი 15-30 მლ/წთ, ვალტრექსის დოზირება 1 გ 2-ჯერ დღეში;
- კრეატინინის კლირენსი Herpes simplex ვირუსებით გამოწვეული ინფექციების მკურნალობა:
კრეატინინის კლირენსი კრეატინინის კლირენსი
| კრეატინინის კლირენსი (მლ/წთ) | ვალტრექსის დოზირება |
| 75 და მეტი | 2 გ 4-ჯერ დღეში |
| 50- | 1.5 გ 4-ჯერ დღეში |
| 25 - | 1.5 გ 3-ჯერ დღეში |
| 10 - | 1.5 გ ერთხელ დღეში |
ჰემოდიალიზზე მყოფი თირკმლის უკმარისობის მქონე პაციენტებში ვალტრექსი ინიშნება კრეატინინის კლირენსის > 15 მლ/წთ-ის შესატყვისი რეკომენდებული დოზით. პრეპარატი მიიღება ჰემოდიალიზის შემდეგ.
პაციენტები მსუბუქი და ზომიერი ხარისხის დაქვეითებული ფუნქციით პრეპარატის დოზის სპეციალურ კორექციას არ საჭიროებენ. ფარმაკოკინეტიკურ გამოკვლევებს მძიმე ფორმის ღვიძლის ციროზისა და ღვიძლის დაქვეითებული სინთეზური ფუნქციის მქონე პაციენტებში არაა მიღებული დოზირების რეჟიმის კორექციის აუცილებლობაზე დამადასტურებელი მონაცემები, თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ მონაცემები ვალტრექსის კლინიკური გამოყენების გამოცდილების შესახებ აღნიშნული კონტიგენტის პაციენტებში შეზღუდულია.
გვერდითი მოვლენები
კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მხრივ: გულისრევა, ღებინება, დიარეა, დისკომფორტის შეგრძნება; იშვიათად _ ღვიძლის ფუნქციური სინჯების მაჩვენებლების ტრანზიტორული მომატება.
ცნს-ის მხრივ: იშვიათად _ თავის ტკივილი; განსაკუთრებულად იშვიათ შემთხვევებში – შექცევადი ხასიათის ნევროლოგიური მოშლილობანი, როგორიცაა თავბრუსხვევა, მეხსიერების დაბინდვა, ჰალუცინაციები (განსაკუთრებით თირკმლის დაქვეითებული ფუნქციის მქონე პაციენტებსა და სხვ.).
ალერგიული რეაქციები: იშვიათად _ გამონაყარი, ჭინჭრის ციება, ქავილი, ანგიონევროზული შეშუპება, ანაფილაქსია.
სხვა გვერდითი მოვლენები: იშვიათად _ თრომბოციტოპენია, ქოშინი, თირკმლის ფუნქციის დარღვევა. უნდა აღინიშნოს, რომ ვალაციკლოვირის მიღებასა და სიცოცხლისათვის საშიში გართულებების განვითარებას შორის ურთიერთკავშირი საბოლოოდ არ დადასტურდა.
უკუჩვენება
მომატებული მგრძნობელობა ვალაციკლოვირის ან აციკლოვირის მიმართ.
ორსულობა და ლაქტაცია
ორსულობის პერიოდში ვალტრექსისა და ზოვირაქსის გამოყენების ყველა შემთხვევის სპეციალურმა რეგისტრაციამ შესაბამისად 111 და 1246 ორსულში (რომელთაგან 29 და 756 დაენიშნა ორსულობის I ტრიმესტრში) დაადასტურა, რომ ვალაციკლოვირის გამოყენება ორსულობის დროს (I ტრიმესტრშიც) არ იწვევს ნაყოფის განვითარების მანკებისა და დეფექტების რიცხვის მომატებას ზოგადი პოპულაციის ანალოგიურ მაჩვენებელთან შედარებით.
აციკლოვირი წარმოადგენს ვალაციკლოვირის ძირითად მეტაბოლიტს, რომელიც ექსკრეტირდება რძეში. შესაბამისად, ლაქტაციის პერიოდში ვალტრექსის დანიშვნა რეკომენდებულია სიფრთხილის ზომების გათვალისწინებით.
განსაკუთრებული მითითებები
ხანდაზმული ასაკის პაციენტებში ვალტრექსის გამოყენების დროს საჭიროა დიდი რაოდენობით სითხის მიღება.
პედიატრიაში გამოყენება: ბავშვებში პრეპარატის გამოყენების კლინიკური გამოცდილება არ არსებობს.
ჭარბი დოზირება
არ არის მონაცემები პრეპარატის ჭარბი დოზირების შემთხვევების შესახებ.
15 გ ვალტრექსის შესატყვისი 80 მგ/კგ-ზე დოზით აციკლოვირის ერთჯერადი ინტრავენური ინექციის დროს გვერდითი მოვლენები არ გამოვლენილა.
მკურნალობა: აციკლოვირი ორგანიზმიდან გამოიყოფა ჰემოდიალიზის საშუალებით.
სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება
კლინიკური მნიშვნელობის მქონე ურთიერთქმედება ვალტრექსსა და სხვა პრეპარატებს შორის არაა გამოვლენილი.
შენახვის პირობები და ვადები
პრეპარატი ინახება სინათლისაგან დაცულ და ბავშვებისათვის მიუწვდომელ ადგილას არაუმეტეს 30°C ტემპერატურაზე.
ვარგისიანობის ვადა _ 3 წელი.
მწარმოებელი ქვეყანა
დიდი ბრიტანეთი
