საერთაშორისო დასახელება - cefuroxime
ათქ.კლასიფიკაციის კოდი - J01DA06
კლინიკურ-ფარმაკოლოგიური ჯგუფი - ბეტა ლაქტამური ანტიბიოტიკები (პენიცილინები და ცეფალოსპორინები); მეორე თაობის ცეფალოსპორინები
შემადგენლობა და გამოშვების ფორმა
ფხვნილი საინექციო ხსნარის მოსამზადებლად 750 მგ: ფლ.
ფხვნილი საინექციო ხსნარის მოსამზადებლად: ფლაკონში
1 ფლ.
ცეფუროქსიმი
(ნატრიუმის მარილის სახით). . . 750 მგ
ფარმაკოლოგიური თვისებები
ზინაცეფი წარმოადგენს II თაობის ცეფალოსპორინების ჯგუფის ფართო სპექტრის ანტიბიოტიკს პარენტერალური გამოყენებისათვის. ზინაცეფის ბაქტერიოციდული მოქმედება განპირობებულია პრეპარატით მიკროორგანიზმების უჯრედის კედლის სინთეზის ინჰიბირებით. იგი მდგრადია უმრავლესი ბეტა-ლაქტამაზების მიმართ.
ზინაცეფი აქტიურია შემდეგი მიკროორგანიზმების მიმართ: Staphylococcus aureus (პენიცილინის მიმართ მდგრადი შტამების ჩათვლით, მეტიცილინის მიმართ რეზისტენტული იშვიათი შტამების გარდა); Staphylococcus epidermidis, Haemophilus influenzae, Klebsiella spp., Enterobacter spp., Streptococcus pyogenes, Escherichia coli, Streptococcus mitis (ჯგუფი viridans ), Clostridium spp., Proteus mirabilis, Proteus rettgeri, Salmonella typhi, S. typhimurium და სხვა სახეობის Salmonella spp., Shigella spp., Neisseria spp., (ბეტა-ლაქტამაზების მაპროდუცირებელი N. gonorrhoeae შტამების ჩათვლით) და Bordetella pertusis. პრეპარატი აგრეთვე აქტიურია Pr. Vulgaris, Pr. morganii შტამების მიმართ. Bacteroides fragilis – ის უმეტესი შტამები პრეპარატისადმი მგრძნობიარენი არ არიან. იგი არაა აქტიური Pseudomonas, Campilobacter, Acinobacter calcoaceticus, და Serratia, Clostridium difficile- ს უმეტესი შტამების მიმართ.
ფარმაკოკინეტიკა
შეწოვა: ზინაცეფის ინტრამუსკულური ინექციისას ცეფუროქსიმის მაქსიმალური კონცენტრაცია სისხლის პლაზმაში აღინიშნება 30-45 წთ-ის შემდეგ.
განაწილება: პრეპარატი გაივლის ჰემატოენცეფალურ ბარიერს. გამოყოფა: პრეპარატის ნახევრადდაშლის პერიოდი, ინტრამუსკულური და ინტრავენური ინექციის შემდეგ შეადგენს დაახლოებით 70 წთ-ს (ახალშობილებში შესაძლებელია 3-5-ჯერ უფრო მაღალი მაჩვენებელი). ცეფუროქსიმი უცვლელი სახით გამოიყოფა თირკმელების მეშვეობით.
ჩვენებები
ზინაცეფი გამოიყენება პრეპარატის მიმართ მგრძნობიარე მიკროორგანიზმებით გამოწვეული ინფექციურ-ანთებითი დაავადებების სამკურნალოდ:
- სასუნთქი გზების ინფექციები (მათ შორის მწვავე და ქრონიკული ბრონქიტი, ინფიცირებული ბრონქოექტაზია, ბაქტერიული პნევმონია, ფილტვის აბსცესი, გულმკერდის ღრუს ორგანოების ოპერაციის შემდგომი ინფექციები);
- ყელ-ყურ-ცხვირის ინფექციები (სინუსიტი, ტონზილიტი, ფარინგიტი);
- შარდ-სასქესი სისტემის ინფექციები (მათ შორის მწვავე და ქრონიკული პიელონეფრიტი, ცისტიტი, ასიმპტომური ბაქტერიურია, მცირე მენჯის ღრუს ორგანოების ანთებითი დაავადებები);
- რბილი ქსოვილების ინფექციები (მათ შორის ცელულიტი, წითელი ქარი, ჭრილობის ინფექციები);
- ძვალ-სახსროვანი სისტემის ინფექციები (მათ შორის ოსტეომიელიტი, სეპტიური ართრიტი);
- გონორეა (განსაკუთრებით პენიცილინის ჯგუფის ანტიბიოტიკების მიმართ მომატებული მგრძნობელობის დროს);
- პერიტონიტი; - სეპტიცემია;
- მენინგიტი;
- ზინაცეფი აგრეთვე გამოიყენება პოსტოპერაციული ინფექციების პროფილაქტიკისათვის მცირე მენჯისა და მუცლის ღრუს ორგანოებზე, ორთოპედიული, გულის, ფილტვების, საყლაპავის და სისხლძარღვებზე ჩატარებული ოპერაციების დროს.
მიღების წესები და დოზები
მოზრდილებს კუნთებში ან ვენაში შეყვანის დროს პრეპარატი ენიშნებათ 0.75-1.5 გ 3-ჯერ დღეში. აუცილებლობის შემთხვევაში შესაძლებელია ინექციებს შორის ინტერვალის შემცირება 6 სთ-მდე; პრეპარატის სადღეღამისო დოზა შეადგენს 3-6 გ-ს.
ბავშვებს ენიშნებათ 30-100 მკგ/კგ 3-4-ჯერ დღეში. უმრავლეს შემთხვევებში ინფექციებისათვის ოპტიმალური სადღეღამისო დოზა შეადგენს 60 მგ/კგ-ზე.
ახალშობილებს ენიშნებთ 30-100 მგ/კგ 2-3 მიღებაზე დღეში. ახალშობილებში პირველი კვირის განმავლობაში ზინაცეფის ნახევრადდაშლის პერიოდი სისხლის შრატში 3-5-ჯერ მეტია მოზრდილებთან შედარებით.
გონორეის დროს პრეპარატი ინიშნება 1.5 გ დოზით ერთჯერადი ინექციის სახით ან 750 მგ ორივე დუნდულოს მიდამოში ორი ინექციის სახით.
მენინგიტის დროს მოზრდილებს ენიშნებათ 3 გ ვენაში ინექციის სახით ყოველ 8 სთ-ში; 1 წლამდე ასაკის ბავშვებს და შედარებით მოზრდილ ასაკში _ 200-400 მგ/კგ ვენაში 3-4 შეყვანაზე დღეში. ოპტიმალური სამკურნალო ეფექტის მიღწევის შემთხვევაში შესაძლებელია პრეპარატის დოზის შემცირება 100 მგ/კგ-მდე დღეში. ახალშობილებს პრეპარატი ენიშნებათ ვენაში საწყისი სადღეღამისო დოზით 100 მგ/კგ. ოპტიმალური სამკურნალო ეფექტის მიღწევის შემთხვევაში შესაძლებელია პრეპარატის ინტრავენური დოზის შემცირება 50 მგ/კგ/დღეში.
აბდომინალური, მენჯის ღრუს და ორთოპედიული ოპერაციების შემდგომი ინფექციების პროფილაქტიკის მიზნით პრეპარატი შეჰყავთ ვენაში საშუალოდ 1.5 გ ერთდროულად სანარკოზო საშუალებებთან ერთად. აუცილებლობის შემთხვევაში შესაძლებელია პრეპარატის დამატებითი დოზების შეყვანა კუნთებში _ 750 მგ ოპერაციის შემდეგ 8 და 16 სთ-ში. გულის, ფილტვების, საყლაპავის და სისხლძარღვების ოპერაციების შემდგომი ინფექციების პროფილაქტიკის მიზნით პრეპარატი შეჰყავთ ვენაში საშუალოდ 1.5 გ, სანარკოზო საშუალებებთან ერთად, შემდეგი 24-48 საათის განმავლობაში _ 750 მგ 3-ჯერ დღეში. სახსრის სრული შეცვლის დროს თხევადი მონომერის დამატებამდე შეიძლება ზინაცეფის ფხვნილის შერევა პოლიმერ- მეთილ-მეტაკრილატის ცემენტის თითოეულ პაკეტზე.
თირკმლის უკმარისობის მქონე ავადმყოფებს, კრეატინინის კლირენსით 10-20 მლ/წთ-ში, ენიშნებათ 750 მგ პრეპარატის შეყვანა 2-ჯერ დღეში; როდესაც კრეატინინის კლირენსი პრეპარატის 750 მგ-ს ხსნიან 3 მლ სტერილურ საინექციო წყალში და ფრთხილად ანჯღრევენ გამჭვირვალე ნარევის წარმოქმნამდე.
ვენაში შეყვანის წინ პრეპარატს ხსნიან სტერილურ საინექციო წყალში შემდეგი თანაფარდობით: 750 მგ-ს არანაკლებ 6 მლ-ში და 1.5 გ-ს კი _ 15 მლ-ში.
ხანმოკლე ინფუზიის დროს (მაგ. 30 წთ-მდე) პრეპარატის 1.5 გ-ს ხსნიან არანაკლებ 50 მლ საინექციო წყალში.
გვერდითი მოვლენები
კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მხრივ: გულისრევა, ღებინება, დიარეა, აღწერილია ფსევდომემბრანული კოლიტის შემთხვევები.
სისხლმბადი სისტემის მხრივ: ანემია, ეოზინოფილია, ლეიკოპენია, ნეიტროპენია.
ლაბორატორიული მაჩვენებლების მხრივ: ღვიძლის ტრანსამინაზების შემცველობის ტრანზიტორული მომატება, სისხლის პლაზმაში ბილირუბინის, ტუტე ფოსფატაზას აქტივობის მომატება. ალერგიული რეაქციები: კანზე გამონაყარი, ქავილი, ურტიკარია, ცხელება. იშვიათად _ ანაფილაქსიური შოკი.
ადგილობრივი რეაქციები: ინექციის ადგილას ტკივილი, ვენაში ინექციის დროს _ თრომბოფლებიტი. ზოგიერთ ავადმყოფებში აღინიშნება კუმბსის დადებითი რეაქცია.
უკუჩვენება
მომატებული მგრძნობელობა ზინაცეფისა და სხვა ბეტა-ლაქტამური ანტიბიოტიკების მიმართ.
ორსულობა და ლაქტაცია
ორსულობის პერიოდში პრეპარატის გამოყენება შესწავლილი არ არის, ამიტომ მისი დანიშვნა მხოლოდ იმ შემთხვევაშია რეკომენდებული, როდესაც დედისათვის სასარგებლო შედეგი მკვეთრად სჭარბობს ნაყოფზე უარყოფითი მოქმედების პოტენციურ რისკს.
იგი ექსკრეგირებს დედის რძეში, ამიტომ ლაქტაციის პერიოდში პრეპარატის გამოყენების აუცილებლობის შემთხვევაში საჭიროა შეწყდეს ძუძუთი კვება.
განსაკუთრებული მითითებები
პრეპარატი სიფრთხილით ენიშნებათ ავადმყოფებს პენიცილინის ჯგუფის ანტიბიოტიკების მიმართ მომატებული მგრძნობელობის დროს.
ზინაცეფის ფონზე, სისხლში გლუკოზის დონის განსაზღვრისათვის რეკომენდებულია გლუკოზოკინაზას ან ჰექსოკინაზას გამოყენება.
პრეპარატი არ ახდენს გავლენას ტუტე პიკრატით კრეატინინის განსაზღვრის ტესტის შედეგზე.
ჭარბი დოზირება
ინფორმაცია ზინაცეფის დოზის გადაჭარბების შესახებ არ მოიპოვება.
სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება
ზინაცეფის ამინოგლიკოზიდური ჯგუფის ანტიბიოტიკებთან და მეტრონიდაზოლთან ერთდროული გამოყენება შესაძლებელია.
სიფრთხილით ინიშნება ზინაცეფი ფუროსემიდთან კომბინაციაში.
შენახვის პირობები და ვადები
პრეპარატი ინახება მშრალ ადგილას არაუმეტეს 25°C ტემპერატურაზე.
მწარმოებელი ქვეყანა
დიდი ბრიტანეთი
