საერთაშორისო დასახელება:
RAMIPRIL
მწარმოებელი ქვეყანა: იტალია
კლინიკურ-ფარმაკოლოგიური ჯგუფი:
ანგიოტენზინ-გარდაქმნელი ფერმენტების ინჰიბიტორები
შემადგენლობა და გამოშვების ფორმა:
ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტები მოთავსებულია ბლისტერში, რომელიც შეიცავს 28 ტაბლეტს
ფარმაკოკინეტიკა:
ტრიტაცე®5 მგ ტაბლეტები წარმოადგენს აგფ–ინჰიბიტორებს, რომელიც ხელს უწყობს არტერიული წნევის დაქვეითებას და გულის მუშაობის გაუმჯობესებას
ჩვენებები:
- ორგანული მიზეზის გარეშე გამოწვეული მაღალი არტერიული წნევა (პირველადი არტერიული ჰიპერტენზია);
- სუსტი ან ზომიერი გულის უკმარისობა (NYHA II-დან III-მდე), გულის მწვავე შეტევის შემდგომ, რომელსაც ადგილი ჰქონდა 2-9 დღით ადრე;
- თირკმლის გარკვეულ დაავადებათა მქონე პაციენტებში, რომელთაც არ აღენიშნებათ დიაბეტი (არადიაბეტური გლომერულოპათია, კრეატინინის კლირენსი 70 მლ/წთ/1.73მ3 ნაკლები რაოდენობით, შარდში პროტეინების გამოყოფა 1 გრ/დღეზე მეტი რაოდენობით), განსაკუთრებით კი იმ შემთხვევაში, თუ თქვენ ამავდროულად აღგენიშნებათ მაღალი არტერიული წნევა.
- გულის შეტევისა თუ ინფარქტის ან გულ-სისხლძარღვთა დაავადებით სიკვდილიანობის რისკის შემცირება: მაგალითად, თუ აღინიშნება გულის მხრივ სისხლის მიმოქცევასთან დაკავშირებული პრობლემები (გულის გამოხატული იშემიური დაავადება), შაქრიანი დიაბეტი სულ მცირე ერთი დამატებითი რისკ-ფაქტორით, კიდურებში სისხლის მიმოქცევასთან დაკავშირებული პრობლემები (პერიფერიული არტერიული ოკლუზიური დაავადება), ან თუ ადრე გადატანილი გაქვთ ინფარქტი.
მიღების წესები და დოზები:
თირკმლის ნორმალური ფუნქციის მქონე პაციენტებში გამოიყენება შემდეგი დოზები, გარდა იმ შემთხვევებისა, თუ მათი გამოწერა სხვაგვარად არ ხდება: ორგანული მიზეზის გარეშე გამოწვეული სისხლის მაღალი წნევა (პირველადი არტერიული ჰიპერტენზია) ჩვეულებრივ, საწყისი დოზა არის 5 მგ რამიპრილი დილით. აღნიშნული დოზა წარმოადგენს აგრეთვე შემანარჩუნებელ დოზას. აღნიშნულთან დაკავშირებით არსებობს შესაბამისი სიძლიერის მაჩვენებლები. თუ აღნიშნული დოზის საშუალებით სისხლის წნევა არ იქნება ნორმის ფარგლებში, თქვენს ექიმს შეუძლია გაზარდოს დღიური დოზა 1 X ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებამდე (5 მგ რამიპრილის ექვივალენტი) არაუადრეს 3 კვირაზე.
მაქსიმალურ დოზას წარმოადგენს დღეში 2 X ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტები (10 მგ რამიპრილის ექვივალენტი).
იმ შემთხვევაში, თუ საკმარისი არ არის დღეში 1 X ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტების (5 მგ რამიპრილის ექვივალენტი) სისხლის წნევის დამწევი ეფექტი, რეკომენდებულია, მაგალითად, დამატებით დიურეზულების ან კალციუმის ანტაგონისტების მიღება. რამიპრილის სისხლის წნევის დამწევი ეფექტის გაზრდა შესაძლებელია ამ გზით.
შენიშვნა: ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებით მკურნალობის კურსი იწყება მხოლოდ საავადმყოფოს პირობებში. განსაკუთრებით ყურადღებით უნდა განხორციელდეს მეთვალყურეობა იმ პაციენტებზე, რომლებიც ღებულობენ სისხლის წნევის დამწევ სხვა პრეპარატებს, რათა თავიდან აიცილონ სისხლის წნევის დაცემა. საწყის სადღეღამისო დოზას წარმოადგენს 2,5 მგ რამიპრილი (დღეში 5 მგ რამიპრილის ექვივალენტი). თუ აღნიშნული დოზის მიმართ პაციენტებს არ ახასიათებთ ტოლერანტობა (მაგ. თუ ადგილი აქვს სისხლის წნევის მკვეთრ დაცემას), სადღეღამისო დოზა უნდა შემცირდეს 1,25 მგ რამიპრილამდე (დღეში 2,5 მგ რამიპრილის ექვივალენტი). დოზის გაზრდა ხდება პაციენტის მდგომარეობის მიხედვით.
დოზის გაორმაგება შესაძლებელია 1-2 დღის ინტერვალით, 1 X ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტების მაქსიმალურ დღიურ დოზამდე როგორც დილით, ისე საღამოს (დღეში 10 მგ რამიპრილის ექვივალენტი).
არადიაბეტური გლომერულოპათია რეკომენდებული საწყისი დოზა არის 1,25 მგ რამიპრილი დღეში ერთჯერ. აღნიშნულთან დაკავშირებით არსებობს შესაბამისი სიძლიერის სხვა მაჩვენებლები. დოზის გაზრდა შესაძლებელია პრეპარატის მიმართ თქვენი ტოლერანტობის მიხედვით. დოზის გაორმაგება რეკომენდებულია 2-3 კვირიანი ინტერვალით. შემანარჩუნებელ დოზას ჩვეულებრივ წარმოადგენს 1 X ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტები (5 მგ რამიპრილის ექვივალენტი) ერთჯერ დღეში. უფრო მაღალი დოზით მკურნალობასთან დაკავშირებით ამჟამად არ არსებობს საკმარისი გამოცდილება.
იმ პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ 60 მლ/წთ-ზე ნაკლები კრეატინინის კლირენსი, დაუშვებელია 1 X ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტების (5 მგ რამიპრილის ექვივალენტი) დღიური მაქსიმალური დოზის გადაჭარბება.
გულის შეტევის, ინფარქტის ან გულ-სისხლძარღვთა დაავადებით გარდაცვალების რისკის შემცირება იმ პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების მომატებული რისკი. რეკომენდებული საწყისი დოზა არის 2,5 მგ რამიპრილი დღეში ერთხელ. პრეპარატის მიმართ ტოლერანტობის მიხედვით შესაძლებელია დოზის თანდათან მომატება. რეკომენდებულია დოზის გაორმაგება ერთი კვირის შემდეგ და მომდევნო 3 კვირის შემდეგ დღეში 10 მგ რამიპრილამდე გაზრდა. ჩვეულებრივ შემანარჩუნებელ დოზას წარმოადგენს 2 X ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტები დღეში (10 მგ რამიპრილის ექვივალენტი) დოზის განსაზღვრა იმ პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ თირკმლის ფუნქციის დარღვევა (60 მლ/წთ-ზე ნაკლები კრეატინინის კლირენსი) საწყის დოზას წარმოადგენს 1,25 მგ რამიპრილი დილით. დაუშვებელია 1 X ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტების (5 მგ რამიპრილის ექვივალენტი) დღიური მაქსიმალური დოზის გადაჭარბება.
მიღების მეთოდი:
მიიღება პერორალური გზით.
მიღების დრო და სიხშირე
ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტების მიღება ხდება უშუალოდ საუზმის წინ, დროს ან მის შემდეგ საკმაო რაოდენობით სითხესთან ერთად. აქტიური ნივთიერება რამიპრილის აბსორბციაზე არსებით გავლენას არ ახდენს საკვები. გულის მწვავე შეტევის შემდგომი გულის უკმარისობის მქონე პაციენტების შემთხვევაში თავდაპირველად მითითებული დღიური დოზა უნდა გაიყოს ორ ინდივიდუალურ დოზად (დილის და საღამოს დოზა). სხვა პაციენტებში დღიური დოზა მიიღება ერთჯერადად დილით. იმ პაციენტებში, რომელთაც განუვითარდათ გულის უკმარისობა გულის მწვავე შეტევის შემდგომ, ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებით მკურნალობა იწყება გულის შეტევიდან 2-9 დღეში.
მკურნალობის ხანგრძლივობა
ექიმი თავად წყვეტს მკურნალობის კურსის ხანგრძლივობას. იმ პაციენტებისათვის, რომელთაც აღენიშნებათ გულის უკმარისობა გულის მწვავე შეტევის შემდეგ, რეკომენდებულია ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტების მიღება სულ მცირე 15 თვის მანძილზე.
გვერდითი მოვლენები:
სხვა პრეპარატების მსგავსად, ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებსაც ახასიათებთ გვერდითი ეფექტები, თუმცა არა ყველა პაციენტთან მიმართებაში. ქვემოთ მოცემულია ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებისა და სხვა აგფ-ინჰიბიტორებისათვის დამახასიათებელი არასასურველი ეფექტები. გვერდითი ეფექტების კლასიფიცირება შემდეგნაირად ხდება:
ძალიან ხშირი:
10 ნამკურნალებ პაციენტში 1-ზე მეტი შემთხვევა
ხშირი:
10 ნამკურნალებ პაციენტში 1-ზე ნაკლები, მაგრამ 100 ნამკურნალებ პაციენტში 1-ზე მეტი შემთხვევა
ნაკლებად ხშირი:
100 ნამკურნალებ პაციენტში 1-ზე ნაკლები, მაგრამ 1000 ნამკურნალებ
პაციენტში 1-ზე მეტი შემთხვევა
იშვიათი:
1000 ნამკურნალებ პაციენტში 1-ზე ნაკლები, მაგრამ 10000 ნამკურნალებ პაციენტში 1-ზე მეტი შემთხვევა
ძალიან იშვიათი:
10000 ნამკურნალებ პაციენტში 1-ზე ნაკლები შემთხვევა, რაც მოიცავს ერთეულ შემთხვევებს.
ნერვული სისტემა
ნაკლები სიხშირით თავს იჩენს თავის ტკივილი, დაღლილობა და წონასწორობის დარღვევა, ხოლო იშვიათად – თავბრუსხვევა, ჭარბი ძილიანობა (მოთენთილობა), დეპრესია, ძილის დარღვევა, იმპოტენცია, სქესობრივი ლტოლვის დაქვეითება, დაბნეულობა, შფოთვა, ნერვიულობა, მოუსვენრობა, კანკალი, სმენის დარღვევები (მაგ. ხმაური ყურებში), ბუნდოვანი მხედველობა და სუნის აღქმის დარღვევები, გემოსთან დაკავშირებული ცვლილებები ან გემოს შეგრძნების დროებით დაკარგვა. ძალიან იშვიათად – ჩხვლეტა, მეტყველების მოშლა და სიცივის შეგრძნება კიდურებში (პარესთეზია).
გულ-სისხლძარღვთა სისტემა
განსაკუთრებით ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებით მკურნალობის დასაწყისში და იმ პაციენტებში, რომელთაც აღენიშნებათ: მარილის და/ან სითხის უკმარისობა (მაგ. დიურეზულებით] ადრე ჩატარებული მკურნალობის კურსი), გულის უკმარისობა (განსაკუთრებით გულის მწვავე შეტევის შემდეგ), მკვეთრად გამოხატული მაღალი არტერიული წნევა, მაგრამ აგრეთვე, აქტიური ნივთიერება რამიპრილის და/ან დიურეზულების დოზის გაზრდის შემდეგ, არტერიული წნევის მკვეთრმა დაცემამ (ჰიპოტენზია, განსაკუთრებით წამოდგომისას) შესაძლებელია თავი იჩინოს ნაკლები სიხშირით ისეთი სიმპტომების თანხლებით, როგორიცაა თავბრუსხვევა, თავის არეში სიცარიელის შეგრძნება(ხანდახან ყურადღების კონცენტრაციის დარღვევასთან ერთად), ოფლიანობა, სისუსტის შეგრძნება და მხედველობის დარღვევები. აღნიშნულ შემთხვევაში იშვიათად აღინიშნება ცნობიერების დაკარგვა (სინკოპე). არტერიული წნევის მკვეთრ დაცემასთან დაკავშირებით შესაძლებელია თავი იჩინოს შემდეგმა გვერდითმა ეფექტებმა: ნაკლები სიხშირით - გულის რიტმის აჩქარება (ტაქიკარდია), იშვიათად – გულის აჩქარება და სტენოკარდია და ძალიან იშვიათად – გულის შეტევა (შესაძლოა სიცოცხლისათვის სახიფათო), ხანმოკლე სიმპტომური ცირკულაციური დარღვევები თავის ტვინში (ხანმოკლე იშემიური შეტევა) და ინფარქტი (იშემიური ცერებრალური შეტევა, შესაძლოა იყოს სიცოცხლისათვის სახიფათო). იშვიათ შემთხვევებში, თავს იჩენს ან უარესდება გულისცემის სიხშირის დარღვევები. ძალიან იშვიათად – სისხლის მიმოქცევის დარღვევები, რაც გამოწვეულია ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებით მკურნალობისას სისხლძარღვთა შევიწროების გაუარესებით.
სასუნთქი სისტემა
ხშირად აღინიშნება მშრალი, გამაღიზიანებელი ხველა. იშვიათად - ბრონქების სპაზმური შევიწროება (ბრონქოსპაზმი), გაძნელებული სუნთქვა, ბრონქიტი, ცხვირის ლორწოვანი გარსის ანთება და გაცივება (რინიტი). იშვიათად ვითარდება აგფ-ინჰიბიტორებით გამოწვეული ქსოვილოვანი შეშუპება (ანგიონევროზული შეშუპება), რაც ვრცელდება ხორხზე, ყელსა და/ან ენაზე. შავკანიან პაციენტებს უფრო მეტი მიდრეკილება ახასიათებთ ქსოვილოვანი შეშუპებისადმი, ვიდრე არა-შავკანიანებს. კუჭ-ნაწლავის ტრაქტი: ნაკლები სიხშირით თავს იჩენს გულისრევა და მადის დაკარგვა. იშვიათად ისეთი სიმპტომები, როგორიცაა მუცლის ტკივილი, მუცლის ღრუს ზედა ნაწილის სიმპტომები (იშვიათად კუჭქვეშა ჯირკვლის ფერმენტების ზრდის თანხლებით), საჭმლის მონელების დაღვევა, პირღებინება, ფაღარათი ან ყაბზობა. ძალზედ იშვიათად გვხვდება კუჭ-ნაწლავის არეში ქსოვილოვანი შეშუპება (კუჭ-ნაწლავის ანგიონევროზული შეშუპება). იშვიათად – პირის, ენის ან კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ლორწოვანი გარსის ანთება, პირის სიმშრალე და წყურვილი. ძალზე იშვიათ შემთხვევებში – კუჭქვეშა ჯირკვლის ანთება (პანკრეატიტი) და კუჭ-ნაწლავის ფუნქციის დარღვევა (სუბილეუს, ილეუს).
ღვიძლი
აგფ-ინჰიბიტორებით მკურნალობის დროს ძალიან იშვიათ შემთხვევებში ვლინდება სინდრომი, რომელიც ჩნდება ნაღვლის ბუშტის ფუნქციის დარღვევის შედეგად გამოწვეული სიყვითლით (ქოლესტაზური სიყვითლე) და იწვევს ღვიძლის უჯრედების ნეკროზს (ღვიძლის ნეკროზი, რომელიც შეიძლება სიცოცხლისათვის საშიში აღმოჩნდეს). ღვიძლის ფუნქციის დარღვევები (ღვიძლის მწვავე უკმარისობის ჩათვლით) და ღვიძლის ანთება (ჰეპატიტის) ვლინდება ძალზედ იშვიათად. სიყვითლის (იცტერუს) გამოვლინების ან ღვიძლის ფერმენტების მკვეთრი ზრდის შემთხვევაში, დაუყოვნებლივ უნდა შეწყდეს ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებით მკურნალობა და პაციენტი მოთავსდეს სამედიცინო მეთვალყურეობის ქვეშ.
კანი, ალერგიული რეაქციები
კანის ან ლორწოვანი გარსის რეაქციები (სავარაუდოდ ალერგიული რეაქციების ნიშნები), როგორიცაა გამონაყარი, ჭინჭრის ციება, ქავილი ან ქსოვილოვანი შეშუპება (ანგიონევროზული შეშუპება), რომელიც ვრცელდება ტუჩებზე, სახესა და/ან კიდურებზე, თავს იჩენს ნაკლები სიხშირით და საჭიროებენ ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებით მკურნალობის შეწყვეტას. შესაძლებელია, აგრეთვე, განვითარდეს ზომიერი, არა-ანგიონევროზული შეშუპება, მაგალითად, კოჭის სახსრების მიდამოებში. ნაკლები სიხშირით ვლინდება თვალის ეპითელური ქსოვილის (კონიუქტივიტი) გაღიზიანება და იშვიათად – სახის სიწითლე. ძალზედ იშვიათ შემთხვევებში გვხდება ისეთი სერიოზული კანის რეაქციები, როგორიცაა მრავალფორმიანი ერითემა, სტივენს-ჯონსის სინდრომი ან ტოქსიკური ეპიდერმული ნეკროლიზი. ძალიან იშვიათად - გამონაყარი ლაქებითა და შესიებით (მაკულოპაპულური ეგზანთემა ან ენანთემა), ან ბუშტუკის ფორმის კანის მწვავე დაავადება (პერფინგუსი), კანის საფარველის გაუარესება (ფსორიაზი), კანსა თუ ლორწოვან გარსში ქერცლიანი, ბუშტუკოვანი ან სირსველისებური (ფსორიაზიფორმული, პემფიგოიდური ან სირსველისებური) ცვლილებები, მგრძნობელობა სინათლის მიმართ(ფოტოსენსიბილიზაცია), თმის ცვენა, ფრჩხილების გაყოფა, სისხლძარღვების ანთება და რეინოს დაავადებისას (სიმეტრიული განგრენა) სისხლძარღვთა სპაზმების მომატება ან განვითარება. კანზე მომხდარ ზოგიერთ ცვლილებას, შესაძლებელია თან ახლდეს ტემპერატურის მომატება, კუნთებისა და სახსრების ტკივილი (მიალგია, ართრალგია), სისხლძარღვთა ანთება და გარკვეული ლაბორატორიული პარამეტრების შეცვლა (ეოზინოფილური ლეიკოციტოზი და/ან ანტინუკლეინური ანტისხეულების მაჩვენებლის ზრდა) კანის სერიოზული რეაქციის არსებობის ეჭვის შემთხვევაში, დაუყოვნებლივ მიმართეთ თქვენს მკურნალ ექიმს და საჭიროების შემთხვევაში შეწყვიტეთ ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტების მიღება. მწერის შხამით გამოწვეული ჰიპერმგრძნობელობითი რეაქციები თავს იჩენს აგფ-ინჰიბიტორებთან მიმართებაში და თან ახლავთ მეტად სეროზული შედეგები.
თირკმელები
თირკმლის ფუნქციის დარღვევების შემთხვევა ან გაუარესება ნაკლებად ხშირია და ძალზედ იშვიათ შემთხვევებში იწვევენ თირკმლის მწვავე უკმარისობას. ძალზედ იშვიათად გვხდება შარდში პროტეინების მზარდი გამოყოფის შემთხვევები, რასაც ზოგჯერ თან ახლავს თირკმლის ფუნქციის გაუარესება.
საყრდენ-მამოძრავებელი და სხვა სისტემები ძალზედ იშვიათად – კუნთების შევიწროება, კუნთებისა და სახსრის ტკივილი ან სიცხე.
ცვლილებები სისხლში: ლაბორატორიული კვლევები იშვიათად ვლინდება ჰემოგლობინის კონცენტრაციის შემცირება, ჰემატოკრიტი, ლეიკოციტები თუ თრომბოციტები. განსაკუთრებით თირკმლის დარღვეული ფუნქციის, კოლაგენოზის მქონე პაციენტებში ან ვინც ამავდროულად იღებს ალოპურინოლს, პროკაინამიდს, ან გარკვეულ პრეპარატებს, რომლებიც ხელს უწყობს დაცვითი რეაქციების შემცირებას, ძალზედ იშვიათად გვხდება სისხლის საერთო ანალიზში პათოლოგიური შემცირება ან სხვა ცვლილებები (ანემია, თრომბოციტოპენია, ნეიტროპენია, ეოზინოფილია). ძალზედ იშვიათად – სისხლის ზოგიერთი ან ყველა უჯრედის სრული დაკარგვა (მაგალითად, ძვლის ტვინის განვითარების უნარის დაკარგვით გამოწვეული აგრანულოციტოზი ან პანციტოპენია). ძალზედ იშვიათ შემთხვევებში შეინიშნება მომატებული ანტინუკლეინური ანტისხეულების მაჩვენებლები. ჰემოლიზის/ჰემოლიზური ანემიის ძალზედ იშვიათი შემთხვევები აღინიშნება, იშვიათი ნივთიერებათა ცვლის დარღვევასთან კავშირის ჩათვლით (გლუკო-6-ფოსფატა დეჰიდროგენაზას უკმარისობა). ნაკლებად ხშირ შემთხვევებში, თირკმლის დარღვეული ფუნქციის მქონე პაციენტებში, შესაძლებელია გაიზარდოს სისხლში შარდოვანას და კრეატინინის კონცენტრაციები, აგრეთვე, ძალიან იშვიათად – სისხლში კალციუმის შემცველობის დონეები, მაშინ, როდესაც ცალკეულ შემთხვევებში, შესაძლებელია ადგილი ჰქონდეს სისხლში ნატრიუმის შემცველობის დონეების შემცირებას. სისხლში კალიუმის შემცველობის მომატება ახასიათებთ იმ პაციენტებს, რომელთაც აქვთ გამოხატული დიაბეტი (შაქრიანი დიაბეტი). ნაკლები სიხშირით ვლინდება ბილირუბინისა და ღვიძლის ფერმენტების კონცენტრაციის ზრდა და იშვიათად – შრატის კუჭქვეშა ჯირკვლის ფერმენტები. ძალზედ იშვიათ შემთხვევებში აღინიშნება შარდში პროტეინების გამოყოფა.
შენიშვნა:
აღნიშნული ლაბორატორიული მაჩვენებლები უნდა იქნას შესწავლილი მკურნალობის დაწყებამდე და რეგულარულად ტრიტაცე® 5 მგ ტაბლეტებით მკურნალობის მანძილზე.