Aviabiletebi avia.ge
მთავარი წაკითხვა გვერდი 387

ოფი – Populus Nigra L – Тополь чёрный, осокорь

ტირიფისებრთა ოჯახში შედის. ოფი 15-30 მ სიმაღლის ხეა ნაცრისფერი ქერქით. ფოთლები მომრგვალო სამკუთხედია ან რომბული, ბოლოწვეტიანი, კიდეხერხკბილა, ზემოდან მუქი მწვანე, ქვემოდან შედარებით ბაცი. მამრობითი მჭადა ყვავილედი მჯდომარეა, მდედრობითი კი კარგად გამოსახული ყუნწით ხასიათდება.
მამრობითი ყვავილი 6-30 მტვრიანითაა, მოწითალო ფერის მტვრის პარკებით. მდედრობითი ყვავილი ერთბუტკოიანია 2 ყვითელი დინგით. ყვავის მარტ-აპრილში შეფოთვლამდე, ანემოფილური მცენარეა, ე.ი. ქარის მეშვეობით იმტვერება, თესლი მაის-ივნისში მწიფდება. თესლი გრძელი ბეწვებითაა აღჭურვილი, რომელთა მეოხებითაც ქარის დახმარებით შორს ფრენს და ასე ვრცელდება ბუნებაში. გარდა თესლით გამრავლებისა ფესვის უხვ ნაბარტყსა და ძირკვის უხვ ამონაყარს იძლევა, საკმაოდ სწრაფმზარდი ხეა.
ბუნებრივად მდინარისპირა ჭალებშია გავრცელებული, კარგად იტანს მოსილვას, ასეთ შემთხვევაში დამატებით ფესვებს ინვითარებს სილით დაფარულ ღეროზე.
წითელი მოყავისფრო გულიანი და თეთრცილიანი მერქანი მჩატე და რბილია, სხვა ვერხვების მსგავსად ნაკლებგამძლე. ქაღალდის წარმოებისათვის კარგ ნედლეულს წარმოადგენს.
სინათლის მოყვარული და ყინვაგამძლე მცენარეა. მდინარეთა ნაპირებს მთაში ზღვის დონიდან 1600 მ სიმაღლემდე ასდევს ხოლმე. საუკეთესო ზრდით მდინარეთა ნაპირებისა და დაბლობების ალუვიალურ ნიადაგებზე გამოირჩევა.
ოფის ქერქი 8,5 პროცენტამდე ტანინებსა და საღებავ ნივთიერება ქრიზინს შეიცავს, ამის გამო შესაძლოა მისი ტყავის გასათრიმლავად და შესაღებავად გამოყენება.
ოფის ღეროს ქვედა ნაწილში არსებული სქელი დაღარული ქერქი შესაძლოა გამოყენებული იქნას სათევზაო მოწყობილობის ტივტივებად.
ოფის კვირტებს სიცხის დამწევი, ანტისეპტიკური და დამაწყნარებელი მოქმედების თვისება გააჩნია; კვირტების ექსტრაქტისაგან ამზადებენ მალამოს, რომელიც რევმატიზმის, კანის ქავილის, დამწვრობის, წყლულების, ჭრილობების და ბუასილის სამკურნალოდ გამოიყენება.
ოფის კვირტებსა და ფოთლებზე ფუტკარი წებოს აგროვებს, რომელსაც შემდგომ დინდგელად ამუშავებს. დინდგელს კი ფართო სამკურნალო დანიშნულებით იყენებენ, განსაკუთრებით ამ ბოლო წლებში მისი ბევრი დადებითი სამკურნალო თვისება იქნა აღმოჩენილი .
ხალხური მედიცინა ოფის კვირტების მალამოს მოსამზადებლად ერთ ნაწილ კვირტებზე რვა ნაწილ ღორის ქონს იღებენ. ცნობილია აგრეთვე ოფის კვირტების ცისტიტის დროს სადეზინფექციო საშუალებად გამოყენება. მასვე იყენებენ დამწვრობის, ნიკრისის ქარის დროს, აგრეთვე თმის გამაგრებისა და ზრდის დასაჩქარებლად.
ოფის ნახშირს იყენებენ ნერვულ ნიადაგზე ნაწლავების ტკივილის დროს, გულისძმარვისა და გულისრევის სამკურნალოდ. კვირტებს ყვავილობის დაწყებამდე ამზადებენ.
ბულგარეთის მედიცინა თვლის, რომ ოფის კვირტებში არსებული ნივთიერებები მნიშვნელოვანწილად ზრდიან დიურეზს, მათ განსაკუთრებით ურჩევენ პოლიატრიტის დროს. გარდა მისა, იყენებენ ამოსახველებელ საშუალებად ბრონქიალური ანთების დროს, შარდის არასაკმაო გამოყოფისას, წინამდებარე ჯირკვლის გადიდების, საშარდე ბუშტის მწვავე და ქრონიკული ანთების, უნებლიე შარდვის, მტკივნეული შარდვის (განსაკუთრებით ორსულობისა და ოპერაციის შემდეგ) სამკურნალოდ. ოფის კვირტები კარგად მოქმედებს ბუასილის, ნიკრისის ქარისა და რევმატიზმის დროს. გამოიყენება ნაყენი: ორ ჩაის კოვზ დაქუცმაცებულ ხმელ კვირტებს ასხამენ ერთ (ძლიერი დოზა) ან ორ (უფრო სუსტი დოზა) ჭიქა მდუღარე წყალს და 15 წუთის შემდეგ წურავენ (დღე-ღამის დოზა), გარეგნულად იყენებენ მალამოს ჭრილობების, ბუასილის, წითელი ქარისა და რევმატიზმის დროს შესაზავებლად.

 

პრონორანი 50მგ #30ტ

პრონორანი
PRONORAN
საერთაშორისო დასახელება – piribedil
ათქ.კლასიფიკაციის კოდი – C04AX13
 კლინიკურ-ფარმაკოლოგიური ჯგუფი – პარკინსონიზმის და მოძრაობითი სხვა დარღვევების სამკურნალო საშუალებები; პარკინსონიზმის
შემადგენლობა და გამოშვების ფორმა
შემოგარს. ტაბლეტები 50 მგ: 30ც

50მგ-იანი პირიბედილის დოზირების, შემოგარსული, კონტროლირებადი გამონთავისუფლების 30 ტაბლეტი კოლოლოფში. ინდიფერენტული ნივთიერებები საკმარისი რაოდენიობით.

ჩვენებები
• დაბერების პროცესთან დაკავშირებული უმნიშვნელო ნევროლოგიური დარღვევევბი;
• ქვემო კიდურების არტერიტის დამატებითი მკურნალობის სახით (ფეხების არტერიების დაავადებები, რომელთაც სიარულის დროს ახლავს მტკივნეული კრამპები);
• ცირკულატორული წარმოშობის ოფთალმოლოგიური დაავადებების დროს;
• პარკინსონის დაავადების ზოგიერთი ფორმის დროს.

მიღების წესები და დოზები

პერორალურად
მიიღება ექიმის მკაცრი, ინდივიდუალური დანიშნულების მიხედვით. ტაბლეტი იყლაპება დაუღჭავად, ნახევარი ჭიქა წყლის დაყოლებით ჭამის ბოლოს. ყველა შემთხვევაში საჭიროა ექიმის მითითების შესრულება.
ეს პრეპარატი გამოწერილია კონკრეტული დაავადების სამკურნალოდ და მისი გამოყენება სხვა შემთხვევისთვის ან სხვა ადამიანისთვის არ შეიძლება.
მკურნალობის ხანგძლივობა
ექიმის მითითების დაცვით. ექიმის მიერ დანიშნული თერაპიის თვითნებური შეწყვეტა არ შეიძლება.

გვერდითი მოვლენები

ისევე როგორც ნებისმიერ აქტიურ პრეპარატს ამ წამალსაც შეუძლია გამოიწვიოს სხვადასხვა ნეგატიური ეფექტები:
• მცირე დარღვევები საჭმლის მომნელებელი სისტემის მხრივ (გულისრევა, ღებინება, მეტეორიზმი), რომლებიც შეიძლება გაქრეს დოზის შემცირებით;
• ძილიანობა, მოულოდნელი ძილად მივარდნა;
• იშვიათ შემთხვევებში ორთოსტატური ჰიპოტენზია (არტერიული წნევის შემცირება დგომისას, თავბრუსხვევის თანხლებით) ან არტერიული წნევის ლაბილურობა;
• წითელი კოკსენილის არსებობის გამო შესაძლებელია ალერგიული რეაქციის განვითარება
ნებისმიერი არასასურველი ეფექტის გამოვლენისას, რომელიც არ არის მოხსენებული ინსტრუქციაში, საჭიროა მკურნალი ექიმის ან ფარმაცევტის კონსულტაცია.

უკუჩვენება

• ჰიპერმგრძნობელობა პირიბედილზე;
• მიოკარდიუმის მწვავე ინფარქტი და გულ-სისხლძარღვთა სხვა მძიმე დაავადებები.
• ერთდროული მიღება ღებინების საწინააღმდეგო, ნეიროლეფსიურ პრეპარატებთან (იხილეთ ურთიერთქმედება სხვა პრეპარატებთან);
• ნეიროლეფსიურ ანტიფსიქოზურ პრეპარატებთან (კლოზაპინის გამოლკლებით) პრეპარატებთან პაციენტებში პარკინსონის დაავადებით.
ნებისმიერ საეჭვო სიტუაციაში საჭიროა მკურნალი ექიმის ან ფარმაცევტის კონსულტაცია.

ორსულობა და ლაქტაცია

ორსულობის და ლაქტაციის პერიოდში პრეპარატის მიღებამდე საჭიროა ექიმის ან ფარმაცევტის კონსულტაცია.

განსაკუთრებული მითითებები

ზედმეტად გამოხატული ძილიანობის ან პრეპარატით პრონორანი მკურნალობის დროს უეცრად ძილად მივარდნის შემთხვევაში, აუცილებელია ექიმის კონსულტაცია. იმასთან დაკავშირებით, რომ პრეპარატი შეიცავს საქაროზას მისი გამოყენება არ შეიძლება ფრუქტოზის აუტანლობის, გლუკოზის ან გალაქტოზის ცუდი შეწოვის ან სუკრაზა-იზომალტაზის დეფიციტის დროს (ცვლის იშვიათი დაავადებები).

სიფრთხილის ზომები

ტაბლეტების მიღება უმჯობესია ჭამის ბოლოს.
ნებისმიერ საეჭვო სიტუაციაში საჭიროა მკურნალი ექიმის ან ფარმაცევტის კონსულტაცია.

ჭარბი დოზირება

ჭარბი დოზირების შემთხვევაში საჭიროა ექიმის დაუყოვნებლივი კონსულტაცია.

სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება

ამ პრეპარატის გამოყენება არ შეიძლება ზოგიერთ წამალთან ერთობლივად (იხილეთ უკუჩვენება).
იმისთვის რომ თავიდან იქნას აცილებული პრეპარატებს შორის შესაძლო ურთიერთქმედება, კერძოდ ნეიროლეპსიურ (კლოზაპინის გამოკლებით), გულისრევის და ღებინების საწინააღმდეგო ზოგიერთ საშუალებებთან, საჭიროა მკურნალი ექიმის ინფორმირება ნებისმიერი სხვა მედიკამეტოზური მკურნალობის არსებობის შესახებ.

შენახვის პირობები და ვადები

არ გამოიყენება შეფუთვაზე მითითებული ვარგისიანობის ვადის ამოწურვის შემდეგ
ინახება არაუმეტეს 30ºC ტემპერატურაზე

მწარმოებელი ქვეყანა
– საფრანგეთი

პკ-მერცი 500მლ ინფ/ხს.#2ფლ

პკ-მერცი – PK-MERZ – ПК-МЕРЦ

 

საერთაშორისო დასახელება:

AMANTADINE

მწარმოებელი: MERZ PHARMA, გერმანია

მოქმედი ნივთიერება: ამანტადინი

კლინიკურფარმაკოლოგიური ჯგუფი:

პარკინსონიზმის საწინააღმდეგო საშუალება.

შემადგენლობა და გამოშვების ფორმა:

ტაბლეტები: შეფუთვაში 30 ც.

1 ტაბ.

ამანტადინის სულფატი …….  100 მგ

საინფუზიო ხსნარი: ფლაკონში 500 მლ, შეფუთვაში 2 ც.

1 ფლ.

ამანტადინის სულფატი ……… 200 მგ

დამხმარე ნივთიერებები:

მიკროკრისტალური ცელულოზა, კარტოფილის სახამებელი, ჟელატინი, ლაქტოზა, პოლივინილპიროლიდონი, ტალკი, მაგნიუმის სტეარატი, სილიციუმის დიოქსიდი, ნატრიუმის კარბოქსიმეთილცელულოზა, ტიტანის ოქსიდი, მაგნიუმის სტეარატი, პოლიამინომეთაკრილატი,  ყვითელი-ნარინჯისფერი საღებავი.

ფარმაკოლოგიური თვისებები:

პრეპარატი ასტიმულირებს დოფამინის გამოყოფას ნეირონული დეპოებიდან და ზრდის დოფამინერგული რეცეპტორების მგრძნობელობას მედიატორისადმი (დოფამინისადმი); შესაბამისად, ბაზალურ განგლიებში დოფამინის წარმოქმნის შემცირების მიუხედავად, ნეიროფიზიოლოგიური პროცესები ნორმალურად მიმდინარეობს. პრეპარატი აქვეითებს ცენტრალური ნერვული სისტემის მოტორულ ნეირონებში იმპულსების გენერაციას.

ამანტადინის სულფატს გააჩნია ნეიროპროტექტული მოქმედება. ამცირებს Ca2+ ნაკადს უჯრედში, აინჰიბირებს ნეირონების რღვევას. აგზნების ტრანსმიტერული სისტემის დათრგუნვით, substansia nigra-ს ნეირონებში უზრუნველყოფს დოფამინის მეტაბოლიზმის შენარჩუნებას და corpus striatum-ში აღადგენს აგზნებისა და შეკავების პროცესებს შორის წონასწორობას.

ჩვენებები:

  • პარკინსონის მძიმე და სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობების (მათ შორის აკინეტიკური კრიზის) ინტენსიური პირველადი მკურნალობა;
  • პერორალური თერაპიის დროებით შეწყვეტა;
  • ცნობიერების დაკარგვა ქალა-ტვინის ტრავმის შედეგად;
  • ნარკოზიდან შენელებული გამოსვლა;
  • ნევრალგია სარტყლისებური ჰერპესის დროს.

მიღების წესი და დოზირება:

ტაბლეტები

დოზირების რეჟიმი ინდივიუდალურია. პრეპარატი ინიშნება ჭამის შემდეგ. მკურნალობა იწყება შემდეგნაირად:

პირველ სამი დღე 1 ტაბლეტი დღეში, მომდევნო დღეებში დოზა იზრდება და შეადგენს 2 ტაბლეტს დღეში. შესაძლებელია დოზის შემდგომი გაზრდა კვირაში 1 ტაბლეტით.

პარკინსონიზმის კომბინირებული მკურნალობის შემთხვევაში დოზა უნდა შეირჩეს ინდივიდუალურად უკანასკნელი დოზის მიღება რეკომენდებულია დღის მეორე ნახევარში, ვახშმამდე.

ხანდაზმულებში, განსაკუთრებით კი პაციენტებში აგზნებით, არეული ცნობიერებით,პრედელირით და დელირით, საჭიროა პრეპარატის მცირე დოზებით დანიშვნა.

საინექციო ხსნარი

დოზირების რეჟიმი ინდივიდუალურია. ზოგადად ინიშნება 500 მლ 1-2-ჯერ დღეში. შესაძლებელია დოზა გაიზარდოს 500 მლ 3-ჯერ დღეში. ინფუზიის ხანგრძლივობა შეადგენს 3 სთ-ს (55 წვეთი/წუთში).

თირკმლის ფუნქციის დარღვევისას გამოიყენება დოზირების შემდეგი სქემა:

გლომერული 
ფილტრაციის
სიჩქარე (GER) მლ/წთ

დოზირება(მგ)

დოზირების 
ინტერვალი (სთ)

80-60

100

12 სთ

60-50

200 ან 100 
მონაცვლეობით

ყოველ მეორე დღეს

50-30

100

24 სთ

30-20

200

კვირაში 2-ჯერ

20-10

100

კვირაში 3-ჯერ

200-100

კვირაში ერთხელ ან
ყოველ მეორე კვირას

 

მძიმე შემთხვევებში (აკინეტიკური კრიზის დროს) შესაძლებელია დოზის გაზრდა რისკის შეფასების გათვალისწინებით.

გვერდითი მოვლენები:

♦ მხედველობითი ჰალუცინაციებით მიმდინარე ფსიქიკური აშლილობა, მოტორული ან ფსიქიკური აგზნება, შარდის შეკავება წინამდებარე ჯირკვლის ადენომის მქონე პაციენტებში, გულის უკმარისობა.

♦ იშვიათად – არითმია, ტაქიკარდია, გულისრევა, პირის სიმშრალე, თავბრუსხვევა, ძილის დარღვევა.

♦ ძალიან იშვიათად – ზედა და ქვედა კიდურების კანის მოლურჯო შეფერილობა, მხედველობის დაქვეითება.

უკუჩვენებები:

* პრეპარატისადმი მომატებული მგრძნობელობა. გულის დეკომპენსირებული უკმარისობა (IV კლასი NYHA მიხედვით), კარდიომიოპათია და მიოკარდიტი, AV ბლოკადა II და III ხარისხის, ბრადიკარდია (გულის შეკუმშვათა სიხშირე წუთში 55-ზე ნაკლები), გახანგრძლივებული QT ინტერვალი, ანამნეზში პარკუჭოვანი არითმია, ბუდიპინის ან QT ინტერვალის გამახანგრძლივებელი სხვა პრეპარატების ერთდროული მიღება;

* პკ-მერცის საინფუზიო ხსნარი არ გამოიყენება პაციენტებში თირკმლის მწვავე უკმარისობით (კრეატინინის კლირენსი

* შედარებითი უკუჩვენება: გლაუკომა, წინამდებარე ჯირკვლის ადენომა, ფსიქომოტორული აგზნება, ანამნეზში დელირიუმი და პრედელირიუმი, ფსიქოზი, ეპილეფსია, თირეოტოქსიკოზი, ღვიძლისა და თირკმლის მწვავე და ქრონიკული დაავადებები;

* ორსულობა და ლაქტაციის პერიოდი.

განსაკუთრებული მითითებები:

◄ არ შეიძლება პკ-მერცის მიღების უეცარი შეწყვეტა, რადგან ამან შეიძლება გამოიწვიოს სიმპტომების გაუარესება. გულის უკმარისობის ან დარღვეული სისხლის მიმოქცევის მქონე პაციენტები პკ-მერცით მკურნალობის დროს უნდა იმყოფებოდნენ ექიმის დაკვირვების ქვეშ.

◄ ხანდაზმულებში, განსაკუთრებით კი პაციენტებში აგზნებით, არეული ცნობიერებით, პრედელირიუმით და დელირიუმით, საჭიროა პრეპარატის მცირე დოზებით დანიშვნა.

◄ პრეპარატმა შეიძლება დააქვეითოს კონცენტრაციის უნარი და რეაგირების სიჩქარე, შესაბამისად ავტომანქანისა და სხვა მექანიზმების მართვისას საჭიროა სიფრთხილის ზომების დაცვა.

◄ მკურნალობის დროს არ შეიძლება ალკოჰოლის მიღება.

სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება:

– ისეთ შარდმდენებთან ერთდროულმა მიღებამ, რომელიც წარმოადგენს ტრიამტერენისა და ჰიდროქლორთიაზიდის კომბინაციას, შესაძლებელია გამოიწვიოს პლაზმაში ამანტადინის კონცენტრაციის ცვლილება.

– პარკინსონიზმის საწინააღმდეგო პრეპარატებთან კომბინირებული თერაპიისას, შესაძლებელია საჭირო გახდეს სხვა მედიკამენტების დოზის ან მთლიანად კომბინაციის შეცვლა, წინააღმდეგ შემთხვევაში შეიძლება გაძლიერდეს ისეთი გვერდითი ეფექტები, როგორიც არის ეკზოგენური ფსიქოზი.

შენახვის პირობები:

პრეპარატი ინახება არა უმეტეს 250C ტემპერატურაზე. გამოიყენება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ შეფუთვა დაუზიანებელია და სითხე გამჭვირვალეა.

ორკბილა – Bidens tripartita – Череда трехраздельная

ორკბილა ერთწლიანი ბალახოვანი მცენარეა რთულყვავილოვანთა ოჯახიდან, სიმაღლით 15-60 სმ, იშვიათად 10 სმ-მდე.
კახეთში იჭი ეწოდება, რაჭაში – მამლიყივილა. მას ძლიერ დატოტვილი მთავარღერძა ფესვთა სისტემა აქვს. ღერო სწორმდგომია. შიშველი ფოთლები ღეროზე მოპირისპირედაა განლაგებული, მუქი მწვანეა, მოკლე ყუნწებით. ყუნწის  ძირები ერთმანეთთანაა შეზრდილი. ფოთლის კიდეები დაკბილულია. ყვავილების კალათები ტოტების ბოლოებზეა მოთავსებული. კალათის საბურველი ორრიგაა. მისი გარეთა ფოთლები მწვანეა, მოგრძო, შიდა რიგის საბურველით ფოთლები მორუხო-ყვითელია, ოვალური, ყვავილებზე მოკლე. ყვავილები მილისებრია, ორსქესიანი, ყვითელი ფერის. თესლი სოლისებრია, ძირითადად ორი ხორკლიანი კბილით. ამ ხორკლებით თესლი ემაგრება ცხოველების ბეწვს, ადამიანის ტანსაცმელს და ადვილად ვრცელდება.
ყვავილობს ივნისიდან-სექტემბრამდე. თესლი შემოდის აგვისტო-სექტემბერში.
საქართველოში ორკბილა გავრცელებულია ტყიან ზონაში, ძირითადად ტენიან ადგილებში, მდინარის პირებზე, წყალსაცავების ნაპირებზე, ბოსტნებში, სარწყავებში და სხვ.
ორკბილას აგროვებენ აყვავებამდე ან ყვავილობის დასაწყისში. ამ დროს ჭრიან თოთო კენწეროებსა და ფოთლებს, ხოლო გვიანი შეგროვების დროს ჭრიან მხოლოდ გვერდითი ტოტების წვეროებს. აშრობენ ჩრდილში, სხვენზე ან ფარდულებში თხელ ფენად გაშლილს. გამხმარ ნედლეულს ინახავენ მშრალ, ბნელ ადგილას, ქაღალდის პარკებში. შენახვის ვადა ორი წელია.
ორკბილა შეიცავს ფლავონოიდებს, კუმარინებს, ასკორბინის მჟავას, კაროტინს, სათრიმლავ ნივთიერებებს, ლაქტონებს, ამინებს, დიდი რაოდენობით მანგანუმს.
ორკბილას ახასიათებს ანთებისა და ალერგიის საწინააღმდეგო თვისებები. მას ფართოდ იყენებენ დიათეზიანი ბავშვების სამკურნალოდ აბაზანების სახით.
ხალხურ მედიცინაში ორკბილას იყენებენ როგორც სუსტ შარდმდენ და ოფლისმომგვრელ საშუალებას, აგრეთვე სასუნთქი გზების დაავადების დროსა და მადის მომგვრელ საშუალებას. ზოგჯერ მას ხმარობენ რაქიტის, ნიკრისის ქარების, ღვიძლის დაავადების დროს. ორკბილას ახასიათებს სუსტი დამამშვიდებელი თვისება.
ორკბილას ნაყენის მოსამზადებლად 10 გრ (3 სუფრის კოვზი) ბალახი მოათავსეთ მომინანქრებულ ჭურჭელში, დაასხით 200 მლ (1 ჩაის ჭიქა) მდუღარე წყალი და გააცხელეთ მდუაღერ წყლის აბაზანაში 15 წუთი, შემდეგ გააცივეთ ოთახის ტემპერატურაზე 45 წუთის განმავლობაში. გადაწურეთ, დარჩენილი მასა გამოწურეთ. მიღებული ნაყენი შეავსეთ საწყის მოცულობამდე ანადუღარი წყლით (200 მლ), მიიღეთ 1/2-1/3 ჭიქა 2-3-ჯერ დღეში ჭამის შემდეგ.
ოფლის და შარდმდენ საშუალებად ორკბილას ნაყენი შემდეგნაირად მზადდება: 1 სუფრის კოვზ ბალახს დაასხით 1 ჩაის ჭიქა მდუღარე, გააჩერეთ 10 წუთი და მიიღეთ 2-3-ჯერ დღეში თითო სუფრის კოვზი. ასეთივე სახით მომზადებულ ნაყენს თუ გააჩერებთ 10-12 საათს თბილ ადგილას და შემდეგ 1/3-1/2 ჭიქას მიიღებთ 2-3-ჯერ, იგი კარგი სისხლგამწმენდი საშუალებაა.
აბაზანებისათვის ყოველ 10 ლიტრ წყალზე იღებენ 1 ჩაის ჭიქა ნაყენს, საზოგადოდ, ნაყენს ინახავენ გრილ ადგილას არაუმეტეს ორი დღე-ღამისა.

პკ-მერცი 100მგ #90ტ

პკ-მერცი – PK-MERZ – ПК-МЕРЦ

 

საერთაშორისო დასახელება:

AMANTADINE

მწარმოებელი: MERZ PHARMA, გერმანია

მოქმედი ნივთიერება: ამანტადინი

კლინიკურფარმაკოლოგიური ჯგუფი:

პარკინსონიზმის საწინააღმდეგო საშუალება.

შემადგენლობა და გამოშვების ფორმა:

ტაბლეტები: შეფუთვაში 30 ც.

1 ტაბ.

ამანტადინის სულფატი …….  100 მგ

საინფუზიო ხსნარი: ფლაკონში 500 მლ, შეფუთვაში 2 ც.

1 ფლ.

ამანტადინის სულფატი ……… 200 მგ

დამხმარე ნივთიერებები:

მიკროკრისტალური ცელულოზა, კარტოფილის სახამებელი, ჟელატინი, ლაქტოზა, პოლივინილპიროლიდონი, ტალკი, მაგნიუმის სტეარატი, სილიციუმის დიოქსიდი, ნატრიუმის კარბოქსიმეთილცელულოზა, ტიტანის ოქსიდი, მაგნიუმის სტეარატი, პოლიამინომეთაკრილატი,  ყვითელი-ნარინჯისფერი საღებავი.

ფარმაკოლოგიური თვისებები:

პრეპარატი ასტიმულირებს დოფამინის გამოყოფას ნეირონული დეპოებიდან და ზრდის დოფამინერგული რეცეპტორების მგრძნობელობას მედიატორისადმი (დოფამინისადმი); შესაბამისად, ბაზალურ განგლიებში დოფამინის წარმოქმნის შემცირების მიუხედავად, ნეიროფიზიოლოგიური პროცესები ნორმალურად მიმდინარეობს. პრეპარატი აქვეითებს ცენტრალური ნერვული სისტემის მოტორულ ნეირონებში იმპულსების გენერაციას.

ამანტადინის სულფატს გააჩნია ნეიროპროტექტული მოქმედება. ამცირებს Ca2+ ნაკადს უჯრედში, აინჰიბირებს ნეირონების რღვევას. აგზნების ტრანსმიტერული სისტემის დათრგუნვით, substansia nigra-ს ნეირონებში უზრუნველყოფს დოფამინის მეტაბოლიზმის შენარჩუნებას და corpus striatum-ში აღადგენს აგზნებისა და შეკავების პროცესებს შორის წონასწორობას.

ჩვენებები:

  • პარკინსონის მძიმე და სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობების (მათ შორის აკინეტიკური კრიზის) ინტენსიური პირველადი მკურნალობა;
  • პერორალური თერაპიის დროებით შეწყვეტა;
  • ცნობიერების დაკარგვა ქალა-ტვინის ტრავმის შედეგად;
  • ნარკოზიდან შენელებული გამოსვლა;
  • ნევრალგია სარტყლისებური ჰერპესის დროს.

მიღების წესი და დოზირება:

ტაბლეტები

დოზირების რეჟიმი ინდივიუდალურია. პრეპარატი ინიშნება ჭამის შემდეგ. მკურნალობა იწყება შემდეგნაირად:

პირველ სამი დღე 1 ტაბლეტი დღეში, მომდევნო დღეებში დოზა იზრდება და შეადგენს 2 ტაბლეტს დღეში. შესაძლებელია დოზის შემდგომი გაზრდა კვირაში 1 ტაბლეტით.

პარკინსონიზმის კომბინირებული მკურნალობის შემთხვევაში დოზა უნდა შეირჩეს ინდივიდუალურად უკანასკნელი დოზის მიღება რეკომენდებულია დღის მეორე ნახევარში, ვახშმამდე.

ხანდაზმულებში, განსაკუთრებით კი პაციენტებში აგზნებით, არეული ცნობიერებით,პრედელირით და დელირით, საჭიროა პრეპარატის მცირე დოზებით დანიშვნა.

საინექციო ხსნარი

დოზირების რეჟიმი ინდივიდუალურია. ზოგადად ინიშნება 500 მლ 1-2-ჯერ დღეში. შესაძლებელია დოზა გაიზარდოს 500 მლ 3-ჯერ დღეში. ინფუზიის ხანგრძლივობა შეადგენს 3 სთ-ს (55 წვეთი/წუთში).

თირკმლის ფუნქციის დარღვევისას გამოიყენება დოზირების შემდეგი სქემა:

გლომერული 
ფილტრაციის
სიჩქარე (GER) მლ/წთ

დოზირება(მგ)

დოზირების 
ინტერვალი (სთ)

80-60

100

12 სთ

60-50

200 ან 100 
მონაცვლეობით

ყოველ მეორე დღეს

50-30

100

24 სთ

30-20

200

კვირაში 2-ჯერ

20-10

100

კვირაში 3-ჯერ

200-100

კვირაში ერთხელ ან
ყოველ მეორე კვირას

 

მძიმე შემთხვევებში (აკინეტიკური კრიზის დროს) შესაძლებელია დოზის გაზრდა რისკის შეფასების გათვალისწინებით.

გვერდითი მოვლენები:

♦ მხედველობითი ჰალუცინაციებით მიმდინარე ფსიქიკური აშლილობა, მოტორული ან ფსიქიკური აგზნება, შარდის შეკავება წინამდებარე ჯირკვლის ადენომის მქონე პაციენტებში, გულის უკმარისობა.

♦ იშვიათად – არითმია, ტაქიკარდია, გულისრევა, პირის სიმშრალე, თავბრუსხვევა, ძილის დარღვევა.

♦ ძალიან იშვიათად – ზედა და ქვედა კიდურების კანის მოლურჯო შეფერილობა, მხედველობის დაქვეითება.

უკუჩვენებები:

* პრეპარატისადმი მომატებული მგრძნობელობა. გულის დეკომპენსირებული უკმარისობა (IV კლასი NYHA მიხედვით), კარდიომიოპათია და მიოკარდიტი, AV ბლოკადა II და III ხარისხის, ბრადიკარდია (გულის შეკუმშვათა სიხშირე წუთში 55-ზე ნაკლები), გახანგრძლივებული QT ინტერვალი, ანამნეზში პარკუჭოვანი არითმია, ბუდიპინის ან QT ინტერვალის გამახანგრძლივებელი სხვა პრეპარატების ერთდროული მიღება;

* პკ-მერცის საინფუზიო ხსნარი არ გამოიყენება პაციენტებში თირკმლის მწვავე უკმარისობით (კრეატინინის კლირენსი

* შედარებითი უკუჩვენება: გლაუკომა, წინამდებარე ჯირკვლის ადენომა, ფსიქომოტორული აგზნება, ანამნეზში დელირიუმი და პრედელირიუმი, ფსიქოზი, ეპილეფსია, თირეოტოქსიკოზი, ღვიძლისა და თირკმლის მწვავე და ქრონიკული დაავადებები;

* ორსულობა და ლაქტაციის პერიოდი.

განსაკუთრებული მითითებები:

◄ არ შეიძლება პკ-მერცის მიღების უეცარი შეწყვეტა, რადგან ამან შეიძლება გამოიწვიოს სიმპტომების გაუარესება. გულის უკმარისობის ან დარღვეული სისხლის მიმოქცევის მქონე პაციენტები პკ-მერცით მკურნალობის დროს უნდა იმყოფებოდნენ ექიმის დაკვირვების ქვეშ.

◄ ხანდაზმულებში, განსაკუთრებით კი პაციენტებში აგზნებით, არეული ცნობიერებით, პრედელირიუმით და დელირიუმით, საჭიროა პრეპარატის მცირე დოზებით დანიშვნა.

◄ პრეპარატმა შეიძლება დააქვეითოს კონცენტრაციის უნარი და რეაგირების სიჩქარე, შესაბამისად ავტომანქანისა და სხვა მექანიზმების მართვისას საჭიროა სიფრთხილის ზომების დაცვა.

◄ მკურნალობის დროს არ შეიძლება ალკოჰოლის მიღება.

სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება:

– ისეთ შარდმდენებთან ერთდროულმა მიღებამ, რომელიც წარმოადგენს ტრიამტერენისა და ჰიდროქლორთიაზიდის კომბინაციას, შესაძლებელია გამოიწვიოს პლაზმაში ამანტადინის კონცენტრაციის ცვლილება.

– პარკინსონიზმის საწინააღმდეგო პრეპარატებთან კომბინირებული თერაპიისას, შესაძლებელია საჭირო გახდეს სხვა მედიკამენტების დოზის ან მთლიანად კომბინაციის შეცვლა, წინააღმდეგ შემთხვევაში შეიძლება გაძლიერდეს ისეთი გვერდითი ეფექტები, როგორიც არის ეკზოგენური ფსიქოზი.

შენახვის პირობები:

პრეპარატი ინახება არა უმეტეს 250C ტემპერატურაზე. გამოიყენება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ შეფუთვა დაუზიანებელია და სითხე გამჭვირვალეა.

ონტოკოფა  – Physalis Alkekengi L – физалис обыкновенный

ძაღლყურძენასებრთა ოჯახის წარმომადგენელია. ონტკოფას აჭარაში სატკაჩუნას ეძახიან, რაჭა-ლეჩხუმში ბაბუშტელას, გურიაში კატაყვერას. მრავალწლიანი ფესვურიანი მცენარეა, 20-100 სმ სიმაღლის სწორმდგომი მარტივი (ზოგჯერ კენწრულ ნაწილში სუსტად დატოტვილი) ღეროთი.
ღეროზე მორიგეობით, მაგრამ წყვილ-წყვილად განლაგებული, საკმაოდ გრძელყუნწიანი, წაგრძელებულ-კვერცხისებრი, იშვიათად რომბულ-კვერცხისებრი, ბოლოში გრძლადწაწვეტილი ფოთლების კიდეები ოდნავ ამოკვეთილია, რაც ნაკლებად შეიმჩნევა, ამიტომ ფოთლები კიდემთლიანის შთაბეჭდილებას ტოვებს.
ყვავილები სათითაოდაა გაბნეული მთელს ღეროზე ფოთლების იღლიებში. ყვავილის ჯამი ზარის მაგვარია, რომელიც დაყვავილების შემდეგ თვალსაჩინოდ იზრდება და ბუშტივით იბერება. ყვავილის გვირგვინი თეთრი და ბორბლისებრი მოყვანილობისაა, ხუთკუთხა კონტურით.
ბურთივით მრგვალი, 1,2-2,0 სმ სიგრძის ნარინჯისფერ-წითელი კაშკაშა წითელი ბუშტივით გაბერილ ჯამში ჩამალული ნაყოფი წვნიანი კენკრაა, რომელიც თირკმლისებრ მრავალრიცხოვან მოთეთრო თესლებს შეიცავს. ყვავის მაისიდან აგვისტოს შუა რიცხვებამდე.
იზრდება გამეჩხრილ ტყეებში, ტყისპირებში, ბუჩქნარებში, ხევებში, ბაღებსა და ღობისძირებში.
ონტკოფას ნაყოფი უვნებელი და საკვებად ვარგისია, შეიცავს შაქარს, ლიმონის მჟავას, C ვიტამინს, ცხიმს, კაროტინს, სულ მცირე რაოდენობით ალკალოიდებს. აბრეშუმის ქსოვილს ღებავს ყვითლად და ნარინჯისფრად, სათანადო კომპონენტის დამატებისას წითლადაც.
ონტკოფას ნედლი ფოთლის წვენს ქართული ხალხური მედიცინა ოდითგანვე ჭიის დამდენ და წყურვილის მოსაკლავ საშუალებად იყენებდა.
ბულგარეთის მედიცინაში ონტკოფას ნაყოფები რეკომენდებულია როგორც შარდდამდენი საშუალება თირკმლების და საშრდე ბუშტის კენჭოვანი დაავადებისას, სასქესო ორგანოების ჩირქოვანი ანთების, წყალმანკის, ნიკრისის ქარისა და სახსრების რევმატიზმის სამკურნალოდ.
ნაყოფებს ნახარშის სახით იყენებენ: 15-30 გ ხმელი ნაყოფი 0,5 ლ წყალზე (2 დღის დოზა, რომელსაც ყლუპ-ყლუპობით სვამენ), ან ჭამენ 10-15 ნედლ მწიფე ნაყოფს ერთი დღის განმავლობაში, ან კიდევ ყოველდღე ოც-ოც გრამ ნედლი მწიფე ნაყოფისაგან გამოწურულ წვენს სვამენ.
ონტკოფას წითელი ბუშტივით გაბერილი ყვავილის ჯამი შხამიანია, ამიტომ არ უნდა შეგვცდეს და ყვავილის ჯამი არ უნდა გამოვიყენოთ.

პარკინი 1მგ #100ტ

თუ საჭიროა უფრო მაღალი დოზები, შეიძლება დღიური დოზის გაზრდა 0.75 მგ-ით კვირაში. მაქსიმალური დღიური დოზა არის 4.5 მგ. 

შემანარჩუნებელი მკურნალობა: დღიური ინდივიდუალური დოზა უნდა იყოს მინიმალურ, 0.375 მგ და მაქსიმალურ, 4.5 მგ დოზებს შორის. 

მკურნალობის შეწყვეტა: პრამიპექსოლის მოხსნა ხდება თანდათანობით, რამდენიმე დღის განმავლობაში. 

დოზირება ლევოდოპასთან კომბინაციის დროს: ლევოდოპას ფონზე პარკინის დოზის გაზრდა არ არის რეკომენდებული; პირიქით შესაძლოა საჭირო გახდეს ერთ-ერთი პრეპარატის დოზის შემცირება გადაჭარბებული დოპამინერგული სტიმულაციის ასაცილებლად

დოზირება თირკმლის უკმარისობის დროს: პრამიპექსოლის ელიმინაცია დამოკიდებულია თირკმლის ფუნქციებზე. თირკმლის უკმარისობის მქონე პარკინსონით დაავდებულ პაციენტებში რეკომენდირებულია დოზირების შემდეგი სქემა:

*საჭიროებისას

მკურნალობის შეწყვეტა: პარკინის მიღების შეწყვეტა შეიძლება თანდათანობითი შემცირების გარეშე.

დოზირება თირკმლის ფუნქციის დარღვევების დროს: პრამიპექსოლის ელიმინაცია დამოკიდებულია თირკმლის ფუნქციებზე. ფარმაკოკინეტიკური კვლევების საფუძველზე პაციენტებში, რომელთა კრეატინინის კლირენსი არის 20 მლ/წთ-ზე მეტი, არ არის დოზის შემცირების აუცილებლობა. 

დოზირება ღვიძლის ფუნქციის დარღვევის დროს: დოზის შემცირება არ არის საჭირო, რადგან პრეპარატის დაახლოებით 90% გამოიყოფა რენული გზით. 

დოზირება ბავშვებში და მოზარდებში: პარკინის ტაბლეტების ეფექტურობა და უსაფრთხოება არ არის დადგენილი ბავშვებში და 18 წლამდე ასაკის მოზარდებში. 

 

გვერდითი მოვლენები

პარკინის მიღებისას, პლაცებოსთან შედარებით, ხშირად აღინიშნა შემდეგი არასასურევლი ეფექტები: თავბრუსხვევა, ყაბზობა, სომნოლენცია, ჰალუცინაცია, გონების დაბინდვა და თავბრუსხვევა. 

პარკინსონის დაავადების ადრეული სტადია: დაავადების ადრეულ სტადიაზე გამოვლენილი ყველაზე ხშირი არასასურევლი ეფექტები არის სომნოლენცია, ყაბზობა, ასთენია, ჰალუცინაციები, გულისრევა, თავბრუსხვევა და ინსომნია. 

პარკინსონის დაავადების შორსწასული ფორმა: შორსწასულ სტადიებზე მკურნალობის არასასურევლი ეფექტები, რომლებიც აღინიშნა ლევოდოფასთან ერთად კომბინაციური მკურნალობისას, არის დისკინეზია, ჰალუცინაციები, ორთოსტატული ჰიპოტენზია და ინსომნია. 

აღნიშნული არასასურველი მოვლენები  მცირდება მკურნალობის გაგრძელებასთან ერთად; ხოლო კონსტიპაცია, გულისრევა და დისკინეზია შეიძლება გაქრეს. 

პარკინის გამოყენებისას განვითარებული ჰიპოტენზიური ეპიზოდების შემთხვევათა რაოდენობა არ აღემატება პლაცებოთი მკურნალობისას გამოვლენილ შემთხვევებს. თუმცა ზოგიერთ პაციენტში ჰიპოტენზია შეიძლება გამოვლინდეს მკურნალობის დასაწყისში, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც პარკინის ტაბლეტების ტიტრაცია სწრაფად ხდება. 

პრამიპექსოლით მკურნალობისას პაციენტებს სწრაფად ეძინებათ ყოველდღიური აქტივობების დროს. ზოგიერთი ეს მოვლენა გამოვლინდა ავტომობილის მართვისას და ზოგიერთი მათგანი დამთავრდა ინციდენტით. ზოგი პაციენტი კი საერთოდ არ აღინიშნავს სომნოლენციის მსგავს ნიშანს. ძილის ფიზიოლოგიის გამოკვევების მიხედვით სომნოლენცია ხშირია იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ პრამიპექსოლს 1.5 მგ (მარილის ფორმის) დღიური დოზით და ყოველთვის ვლინდება ღრმად ჩაძინებამდე. 

არ არსებობს კონკრეტული კავშირი მკურნალობის ხანგრძლივობასა და არასასურველ ეფექტებს შორის. ზოგიერთი პაციენტი ასევე იღებდა სხვა პრეპარატებსაც, რომლებსაც ჰქონდათ პოტენციური სედაციური ეფექტი. დოზის შემცირება ან მკურნალობის შეწყვეტა პაციენტების უმრავლესობაში იწვევდა არასასურველი ეფექტების შემცირებას. 

 

უკუჩვენებები

პარკინი უკუნაჩვენებია პრამიპექსოლის ან პრეპარატის რომელიმე კომპონენტის მიმართ ჰიპერმგრძნობელობის დროს. 

 

ორსულობა და ლაქტაცია

ორსულობის C კატეგორია. პარკინის გამოყენება არ შეიძლება ორსულობის დროს, თუ პრეპარატის პოტენციური სარგებელი არ აჭარბებს შესაძლო ნაყოფის მხრივ ზიანს. პარკინის მიღების დროს მოსალოდნელია ლაქტაციის ინჰიბირება პროლაქტინის სეკრეციის დათრგუნვის გამო. შესაბამისად, პარკინის მიღება არ შეიძლება მეძუძური დედებისთვის. 

 

განსაკუთრებული მითითებები

არ შეიძლება პრეპარატის მიღება ექიმის დანიშნულების გარეშე. 

დოზის შემცირება (რომელიც აღწერილია პრეპარატის დოზირების რეჟიმში) რეკომენდებულია თირკმლის უკმარისობის მქონე პირებში. 

დოპამინის აგონისტების და ლევოდოპას ხშირ გვერდით ეფექტებს ჰალუცინაცია და გონების დაბინდვა წარმოადგენს. ჰალუცინაციები უფრო ხშირად ვლინდებოდა პარკინსონის დაავადების შორს წასული ფორმის მქონე პაციენტებში, რომლებიც იღებდნენ პარკინი ლევოდოპასთან კომბინაციაში; პრეპარატის მონოთერაპიაში გამოყენება დაავდების ადრეულ სტადიებზე ნაკლებად იწვევს აღნიშნულ გვერდით მოვლენებს. პაციენტები გაფრთხილებულები უნდა იყვნენ ჰალუცინაციების (უმთავრესად მხედველობითი) განვითარების შესაძლებლობის გამო. 

სიფრთხილის გამოჩენაა საჭირო პრეპარატის დანიშვნისას მწვავე კარდიოვასკულური დაავადებების დროს. 

ზოგადად, პრამიპექსოლის დანიშვნისას მკურნალობის დასაწყისში რეკომენდებულია სისხლის წნევის მონიტორინგი დოპამინერგულ მკურნალობასთან დაკავშირებული ზოგადი ორთოსტატური არტერიული ჰიპოტენზიის რისკის გამო. 

პარკინით მკურნალობის ფონზე ზოგიერთ პაციენტში მათი ყოველდღიური აქტივობების დროს ნარკოლეფსია აღინიშნა. თუ ნარკოლეფსიის ეპიზოდები იწვევს გარკვეულ პრობლემებს პაციენტების ყოველდღიურ საქმიანობაში, პრეპარატით მკურნალობა უნდა შეწყდეს. 

პარკინსონის დაავადება: დოპამინერგული მკურნალობის უეცარი შეწყვეტა ზოგჯერ ნეიროლეფსიური ავთვისებიანი სინდრომის დამახასითებელი სიმპტომების გამოვლენას იწვევს. 

მოუსვენარი “ქვედა კიდურების” სინდრომის გამწვავება: ლიტარატურაში არსებული მონაცემების მიხედვით ზოგჯერ დოპამინერგული პრეპარატებით მკურნალობამ შეიძლება გამოიწვიოს მოუსვენარი “ქვედა კიდურების” სინდრომის გამწვავება. დაავადების გამწვავება ვლინდება საღამოთი (ზოგჯერ შუადღისით) სიმპტომების ნაადრევი დაწყებით და სხვა კიდურებზე სიმპტომების გავრცელებით. მოუსვენარი “ქვედა კიდურების” სინდრომის მქონე პაციენტებში ჩატარებული საკონტროლო კვლევების ხანგრძლივობა არ აღმოჩნდა საკმარისი პრამიპექსოლის ამ არასასურველი ფენომენის გამოსავლენად. 

პრეპარატის ზეგავლენა ავტომობილისა და სხვა მექანიზმების მართვაზე: პარკინით მკურნალობისას აღინიშნა ნარკოლეფსიის და ჰალუცინაციების ყოველდღიური შემთხვევები. აღნიშნულმა მდგომარეობებმა შესაძლოა უარყოფითი ზეგავლენა მოახდინოს ავტომობილისა და სხვა მექანიზმების მართვის უნარზე და გამოიწვიოს ავარიების რისკის გაზრდა. პაციენტები გაფრთხილებულები უნდა იყვნენ პარკინის პოტენციური სედაციური ეფექტების შესახებ, რომელებიც მოიცავს სომნოლენციას და ნარკოლეფსიას. ამიტომ პაციენტებმა არ უნდა მართონ ავტომობილი და სხვა მექანიზმები, სანამ არ დაგროვდება პარკინის გამოყენების გამოცდილება, რომელიც უკვე საკმარისი იქნება მენტალურ და მოტორულ აქტივობაზე პრეპარატის ზემოქმედების პოტენციალის განსაზღვრისთვის. პაციენტები გაფრთხილებულები უნდა იყვნენ, რომ არ მართონ ავტომობილი და არ დაკავდნენ სხვა სახიფათო აქტივობებით და მიმართონ ექიმს, თუ მკურნალობისას გაიზრდება სომნოლენციისა და ნარკოლეფსიის ეპიზოდების რიცხვი ყოველდღიური აქტივობების შესრულების დროს (მაგალითად ლაპარაკი, ჭამა და ა.შ.).

 

ჭარბი დოზირება

სიმპტომები: სავარაუდო არასასურევლი ეფექტები შეიძლება იყოს დოპამინის აგონისტების ფარმაკოკინეტიკურ პროფილთან დაკავშირებული რეაქციები, როგორიცაა გულისრევა, ღებინება, ჰიპერკინეზია, ჰალუცინაციები, აჟიტირება და ჰიპოტენზია. 

მკურნალობა: არ არსებობს დოპამინის ანტაგონისტის სპეციფიური ანტიდოტი. ნეიროლეფსიური პრეპარატი შეიძლება გამოვიყენოთ ცენტრალური ნერვული სისტემის მხრივ მოვლენების შემთხვევაში. ზოგადი შემანარჩუნებელი ღონისძიებები მოიცავს კუჭის ამორეცხვას, ინტრავენურ ინფუზიას და ელექტროკარდიოგრაფიულ მონიტორინგს. ჰემოდილაიზი არ არის ეფექტური. 

 

სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება

პრამიპექსოლი პლაზმის პროტეინებს უკავშირდება ძალიან დაბალი ხარისხით (

სელეგილინი ან ლევოდოფა რაიმე ზეგავლენას პრამიპექსოლის ფარმაკოკინეტიკაზე არ ახდენს. პრამიპექსოლი ლევოდოფას აბსორბციას ან ელიმინაციას არ ცვლის. 

პრამიპექსოლის ანტიქოლინერგულ პრეპარატებთან ურთიერთქმედების პოტენციალი მცირეა, რადგან ეს უკანასკნელნი ორგანიზმიდან უმთავრესად გამოიყოფიან მეტაბოლიზმის მეშვეობით. შესაძლოა პრამიპექსოლის ამანტადინთან ურთიერთქმედება, რადგან ორივე პრეპარატი გამოიყოფა თირკმელების საშუალებით,. 

პარკინის დოზის გაზრდისას რეკომენდებულია ლევოდოფას დოზის შემცირება და სხვა ანტიპარკინსონული პრეპარატების დოზების უცვლელად შენარჩუნება. 

ადიტიური ეფექტის გამო არ შეიძლება პარკინის დანიშვნა სხვა სედატიურ საშუალებებთან, ალკოჰოლთან და იმ პრეპარატებთან ერთად, რომელებიც ზრდიან პლაზმაში პრამიპექსოლის დონეს (მაგ. ციმეტიდინი). 

 

შენახვის პირობები და ვადა 

პრეპარატი ინახება არა უმეტეს 25oC ტემპერატურაზე, მშრალ, სინათლისგან დაცულ და ბავშვებისათვის მიუწვდომელ ადგილას.

ვარგისიანობის ვადა – 2  წელი. 

 

აფთიაქიდან გაცემის პირობები:

პრეპარატი გაიცემა ექიმის რეცეპტით.

ომბალო  – Mentha Pulegium L – Мята болотная

ტუჩოსანთა ოჯახში შედის. მრავალწლიანი 10-15 სმ სიგრძის აღმამდგომი ან მიწაზე გართხმული, ორწახნაგოვანი ღეროებიანი, ფესვურიანი მცენარეა. მოკლეყუნწიანი, 8-30 მმ სიგრძისა და 5-12 მ სიგანის, კვერცხისებრი ან ოვალური, ბეწვებით შებუსვილი ფოთლები ღეროზე ერთიმეორის პირისპირაა განლაგებული.
მოვარდისფრო-მოიისფრო, ზოგჯერ თეთრი ყვავილები ფოთლების იღლიებში ჩხრო ყვავილედებადაა შეკრებილი, რომელთა ჯამი 3 მმ-დე სიგრძისაა და ბანჯგვლიანი, ქვედა ტუჩი 2 სადგისისებრი, ზედა 3 ლანცეტა ძირგანიერი სამკუთხისებრი კბილებით. ყვავის ივლისში, მრავლდება თესლით და ბუჩქის დაყოფით (ვეგეტაციურად).
იზრდება ტყიანი ზონის მდინარეთა სანაპიროებზე, საერთოდ კი ნესტიან ადგილებში. გვხვდება ძირითადად აფხაზეთში, სამეგრელოში, იმერეთში, აჭარაში, გურიაში, რაჭაში, ლეჩხუმსა და სვანეთში.
ხმელი ფოთლები 2 პროცენტამდე, მთლიანად ნედლი მიწის ზედა ნაწილები კი 0,12-0,7 პროცენტ ეთერზეთს შეიცავს, რომლის შემადგენლობის 99-პროცენტამდე ნაწილ პულეგონსა და ლიმონენზე მოდის. ზეთი გამოიყენება პარფიუმერიაში, საკონსერვო და საკონდიტრო წარმოებაში სასმელების, ჩაის და ძმრის არომატიზირებისთვის. შესანიშნავი ბალახია შეჭამანდებისათვის, განსაკუთრებით პოპულარობით სარგებლობს ტყემლის საწებლისათვის.
ხალხური მედიცინა იყენებს ჭრილობის შემახორცებელ და ანტისპაზმურ, აგრეთვე ყივანახველის, ასთმის და ისტერიის დროს დამაწყნარებელ საშუალებად. ყველა ამ შემთხვევაში რაჭაში ამ ბალახის წყლიან ნაყენს იყენებენ. გარდა აღნიშნულისა, ომბალო შესანიშნავია იმითაც, რომ მისი სურნელი აფრთხობს რწყილებს.

 

პარკინი 0.25მგ #100ტ

თუ საჭიროა უფრო მაღალი დოზები, შეიძლება დღიური დოზის გაზრდა 0.75 მგ-ით კვირაში. მაქსიმალური დღიური დოზა არის 4.5 მგ. 

შემანარჩუნებელი მკურნალობა: დღიური ინდივიდუალური დოზა უნდა იყოს მინიმალურ, 0.375 მგ და მაქსიმალურ, 4.5 მგ დოზებს შორის. 

მკურნალობის შეწყვეტა: პრამიპექსოლის მოხსნა ხდება თანდათანობით, რამდენიმე დღის განმავლობაში. 

დოზირება ლევოდოპასთან კომბინაციის დროს: ლევოდოპას ფონზე პარკინის დოზის გაზრდა არ არის რეკომენდებული; პირიქით შესაძლოა საჭირო გახდეს ერთ-ერთი პრეპარატის დოზის შემცირება გადაჭარბებული დოპამინერგული სტიმულაციის ასაცილებლად

დოზირება თირკმლის უკმარისობის დროს: პრამიპექსოლის ელიმინაცია დამოკიდებულია თირკმლის ფუნქციებზე. თირკმლის უკმარისობის მქონე პარკინსონით დაავდებულ პაციენტებში რეკომენდირებულია დოზირების შემდეგი სქემა:

*საჭიროებისას

მკურნალობის შეწყვეტა: პარკინის მიღების შეწყვეტა შეიძლება თანდათანობითი შემცირების გარეშე.

დოზირება თირკმლის ფუნქციის დარღვევების დროს: პრამიპექსოლის ელიმინაცია დამოკიდებულია თირკმლის ფუნქციებზე. ფარმაკოკინეტიკური კვლევების საფუძველზე პაციენტებში, რომელთა კრეატინინის კლირენსი არის 20 მლ/წთ-ზე მეტი, არ არის დოზის შემცირების აუცილებლობა. 

დოზირება ღვიძლის ფუნქციის დარღვევის დროს: დოზის შემცირება არ არის საჭირო, რადგან პრეპარატის დაახლოებით 90% გამოიყოფა რენული გზით. 

დოზირება ბავშვებში და მოზარდებში: პარკინის ტაბლეტების ეფექტურობა და უსაფრთხოება არ არის დადგენილი ბავშვებში და 18 წლამდე ასაკის მოზარდებში. 

 

გვერდითი მოვლენები

პარკინის მიღებისას, პლაცებოსთან შედარებით, ხშირად აღინიშნა შემდეგი არასასურევლი ეფექტები: თავბრუსხვევა, ყაბზობა, სომნოლენცია, ჰალუცინაცია, გონების დაბინდვა და თავბრუსხვევა. 

პარკინსონის დაავადების ადრეული სტადია: დაავადების ადრეულ სტადიაზე გამოვლენილი ყველაზე ხშირი არასასურევლი ეფექტები არის სომნოლენცია, ყაბზობა, ასთენია, ჰალუცინაციები, გულისრევა, თავბრუსხვევა და ინსომნია. 

პარკინსონის დაავადების შორსწასული ფორმა: შორსწასულ სტადიებზე მკურნალობის არასასურევლი ეფექტები, რომლებიც აღინიშნა ლევოდოფასთან ერთად კომბინაციური მკურნალობისას, არის დისკინეზია, ჰალუცინაციები, ორთოსტატული ჰიპოტენზია და ინსომნია. 

აღნიშნული არასასურველი მოვლენები  მცირდება მკურნალობის გაგრძელებასთან ერთად; ხოლო კონსტიპაცია, გულისრევა და დისკინეზია შეიძლება გაქრეს. 

პარკინის გამოყენებისას განვითარებული ჰიპოტენზიური ეპიზოდების შემთხვევათა რაოდენობა არ აღემატება პლაცებოთი მკურნალობისას გამოვლენილ შემთხვევებს. თუმცა ზოგიერთ პაციენტში ჰიპოტენზია შეიძლება გამოვლინდეს მკურნალობის დასაწყისში, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც პარკინის ტაბლეტების ტიტრაცია სწრაფად ხდება. 

პრამიპექსოლით მკურნალობისას პაციენტებს სწრაფად ეძინებათ ყოველდღიური აქტივობების დროს. ზოგიერთი ეს მოვლენა გამოვლინდა ავტომობილის მართვისას და ზოგიერთი მათგანი დამთავრდა ინციდენტით. ზოგი პაციენტი კი საერთოდ არ აღინიშნავს სომნოლენციის მსგავს ნიშანს. ძილის ფიზიოლოგიის გამოკვევების მიხედვით სომნოლენცია ხშირია იმ პაციენტებში, რომლებიც იღებენ პრამიპექსოლს 1.5 მგ (მარილის ფორმის) დღიური დოზით და ყოველთვის ვლინდება ღრმად ჩაძინებამდე. 

არ არსებობს კონკრეტული კავშირი მკურნალობის ხანგრძლივობასა და არასასურველ ეფექტებს შორის. ზოგიერთი პაციენტი ასევე იღებდა სხვა პრეპარატებსაც, რომლებსაც ჰქონდათ პოტენციური სედაციური ეფექტი. დოზის შემცირება ან მკურნალობის შეწყვეტა პაციენტების უმრავლესობაში იწვევდა არასასურველი ეფექტების შემცირებას. 

 

უკუჩვენებები

პარკინი უკუნაჩვენებია პრამიპექსოლის ან პრეპარატის რომელიმე კომპონენტის მიმართ ჰიპერმგრძნობელობის დროს. 

 

ორსულობა და ლაქტაცია

ორსულობის C კატეგორია. პარკინის გამოყენება არ შეიძლება ორსულობის დროს, თუ პრეპარატის პოტენციური სარგებელი არ აჭარბებს შესაძლო ნაყოფის მხრივ ზიანს. პარკინის მიღების დროს მოსალოდნელია ლაქტაციის ინჰიბირება პროლაქტინის სეკრეციის დათრგუნვის გამო. შესაბამისად, პარკინის მიღება არ შეიძლება მეძუძური დედებისთვის. 

 

განსაკუთრებული მითითებები

არ შეიძლება პრეპარატის მიღება ექიმის დანიშნულების გარეშე. 

დოზის შემცირება (რომელიც აღწერილია პრეპარატის დოზირების რეჟიმში) რეკომენდებულია თირკმლის უკმარისობის მქონე პირებში. 

დოპამინის აგონისტების და ლევოდოპას ხშირ გვერდით ეფექტებს ჰალუცინაცია და გონების დაბინდვა წარმოადგენს. ჰალუცინაციები უფრო ხშირად ვლინდებოდა პარკინსონის დაავადების შორს წასული ფორმის მქონე პაციენტებში, რომლებიც იღებდნენ პარკინი ლევოდოპასთან კომბინაციაში; პრეპარატის მონოთერაპიაში გამოყენება დაავდების ადრეულ სტადიებზე ნაკლებად იწვევს აღნიშნულ გვერდით მოვლენებს. პაციენტები გაფრთხილებულები უნდა იყვნენ ჰალუცინაციების (უმთავრესად მხედველობითი) განვითარების შესაძლებლობის გამო. 

სიფრთხილის გამოჩენაა საჭირო პრეპარატის დანიშვნისას მწვავე კარდიოვასკულური დაავადებების დროს. 

ზოგადად, პრამიპექსოლის დანიშვნისას მკურნალობის დასაწყისში რეკომენდებულია სისხლის წნევის მონიტორინგი დოპამინერგულ მკურნალობასთან დაკავშირებული ზოგადი ორთოსტატური არტერიული ჰიპოტენზიის რისკის გამო. 

პარკინით მკურნალობის ფონზე ზოგიერთ პაციენტში მათი ყოველდღიური აქტივობების დროს ნარკოლეფსია აღინიშნა. თუ ნარკოლეფსიის ეპიზოდები იწვევს გარკვეულ პრობლემებს პაციენტების ყოველდღიურ საქმიანობაში, პრეპარატით მკურნალობა უნდა შეწყდეს. 

პარკინსონის დაავადება: დოპამინერგული მკურნალობის უეცარი შეწყვეტა ზოგჯერ ნეიროლეფსიური ავთვისებიანი სინდრომის დამახასითებელი სიმპტომების გამოვლენას იწვევს. 

მოუსვენარი “ქვედა კიდურების” სინდრომის გამწვავება: ლიტარატურაში არსებული მონაცემების მიხედვით ზოგჯერ დოპამინერგული პრეპარატებით მკურნალობამ შეიძლება გამოიწვიოს მოუსვენარი “ქვედა კიდურების” სინდრომის გამწვავება. დაავადების გამწვავება ვლინდება საღამოთი (ზოგჯერ შუადღისით) სიმპტომების ნაადრევი დაწყებით და სხვა კიდურებზე სიმპტომების გავრცელებით. მოუსვენარი “ქვედა კიდურების” სინდრომის მქონე პაციენტებში ჩატარებული საკონტროლო კვლევების ხანგრძლივობა არ აღმოჩნდა საკმარისი პრამიპექსოლის ამ არასასურველი ფენომენის გამოსავლენად. 

პრეპარატის ზეგავლენა ავტომობილისა და სხვა მექანიზმების მართვაზე: პარკინით მკურნალობისას აღინიშნა ნარკოლეფსიის და ჰალუცინაციების ყოველდღიური შემთხვევები. აღნიშნულმა მდგომარეობებმა შესაძლოა უარყოფითი ზეგავლენა მოახდინოს ავტომობილისა და სხვა მექანიზმების მართვის უნარზე და გამოიწვიოს ავარიების რისკის გაზრდა. პაციენტები გაფრთხილებულები უნდა იყვნენ პარკინის პოტენციური სედაციური ეფექტების შესახებ, რომელებიც მოიცავს სომნოლენციას და ნარკოლეფსიას. ამიტომ პაციენტებმა არ უნდა მართონ ავტომობილი და სხვა მექანიზმები, სანამ არ დაგროვდება პარკინის გამოყენების გამოცდილება, რომელიც უკვე საკმარისი იქნება მენტალურ და მოტორულ აქტივობაზე პრეპარატის ზემოქმედების პოტენციალის განსაზღვრისთვის. პაციენტები გაფრთხილებულები უნდა იყვნენ, რომ არ მართონ ავტომობილი და არ დაკავდნენ სხვა სახიფათო აქტივობებით და მიმართონ ექიმს, თუ მკურნალობისას გაიზრდება სომნოლენციისა და ნარკოლეფსიის ეპიზოდების რიცხვი ყოველდღიური აქტივობების შესრულების დროს (მაგალითად ლაპარაკი, ჭამა და ა.შ.).

 

ჭარბი დოზირება

სიმპტომები: სავარაუდო არასასურევლი ეფექტები შეიძლება იყოს დოპამინის აგონისტების ფარმაკოკინეტიკურ პროფილთან დაკავშირებული რეაქციები, როგორიცაა გულისრევა, ღებინება, ჰიპერკინეზია, ჰალუცინაციები, აჟიტირება და ჰიპოტენზია. 

მკურნალობა: არ არსებობს დოპამინის ანტაგონისტის სპეციფიური ანტიდოტი. ნეიროლეფსიური პრეპარატი შეიძლება გამოვიყენოთ ცენტრალური ნერვული სისტემის მხრივ მოვლენების შემთხვევაში. ზოგადი შემანარჩუნებელი ღონისძიებები მოიცავს კუჭის ამორეცხვას, ინტრავენურ ინფუზიას და ელექტროკარდიოგრაფიულ მონიტორინგს. ჰემოდილაიზი არ არის ეფექტური. 

 

სხვა წამლებთან ურთიერთქმედება

პრამიპექსოლი პლაზმის პროტეინებს უკავშირდება ძალიან დაბალი ხარისხით (

სელეგილინი ან ლევოდოფა რაიმე ზეგავლენას პრამიპექსოლის ფარმაკოკინეტიკაზე არ ახდენს. პრამიპექსოლი ლევოდოფას აბსორბციას ან ელიმინაციას არ ცვლის. 

პრამიპექსოლის ანტიქოლინერგულ პრეპარატებთან ურთიერთქმედების პოტენციალი მცირეა, რადგან ეს უკანასკნელნი ორგანიზმიდან უმთავრესად გამოიყოფიან მეტაბოლიზმის მეშვეობით. შესაძლოა პრამიპექსოლის ამანტადინთან ურთიერთქმედება, რადგან ორივე პრეპარატი გამოიყოფა თირკმელების საშუალებით,. 

პარკინის დოზის გაზრდისას რეკომენდებულია ლევოდოფას დოზის შემცირება და სხვა ანტიპარკინსონული პრეპარატების დოზების უცვლელად შენარჩუნება. 

ადიტიური ეფექტის გამო არ შეიძლება პარკინის დანიშვნა სხვა სედატიურ საშუალებებთან, ალკოჰოლთან და იმ პრეპარატებთან ერთად, რომელებიც ზრდიან პლაზმაში პრამიპექსოლის დონეს (მაგ. ციმეტიდინი). 

 

შენახვის პირობები და ვადა 

პრეპარატი ინახება არა უმეტეს 25oC ტემპერატურაზე, მშრალ, სინათლისგან დაცულ და ბავშვებისათვის მიუწვდომელ ადგილას.

ვარგისიანობის ვადა – 2  წელი. 

 

აფთიაქიდან გაცემის პირობები:

პრეპარატი გაიცემა ექიმის რეცეპტით.

ნეგო – Helichrysum arenarium – Бессмертник песчанный

ნეგო განეკუთვნება რთულყვავილოვანთა ოჯახს. მან სახელწოდება მიიღო ბერძნული სიტყვებისაგან helios – “მზე” და chrysos – “ოქრო”, რაც ახასიათებს გვირგვინის ოქროსფერ-მოყვითალო შეფერილობას. მესხეთში ნეგოს ლაწუნას მთის ნეგოსა და სვარნას უწოდებენ. ნეგო მრავალწლიანი ბალახოვანი მცენარეა და მოთეთრო ხეშეში ბუსუსებითაა დაფარული. სიმაღლით 15-30 სმ აღწევს, ფესვთანურას ფოთლები მოგრძოა და უკუკვერცხისებრი, ღეროს ფოთლები კი – ლანცეტისებრი. ბუსუსები, რომლებითაც მცენარე თითქოს ნაბადშია გახვეული, იცავენ მას დაღუპვისაგან წყლის ნაკლებობის დროს. ისინი ამცირებენ მცენარის ზედაპირიდან აორთქლებული წყლის რაოდენობას და საშუალებას აძლევენ მას ეკონომიურად გამოიყენოს ტენი. ყვავილის კალათა ყვითელია, რომელიც ქმნის კენწრულ ფარისებრ ყვავილედს. კალათა ბურთისებრია, დიამეტრით 4-6 მმ. კალათას გარედან ფოთოლაკების საფარი აქვს შემოხვეული. ფოთოლაკები ბლაგვია, სიფრიფანა, ლიმონისებრ-მოყვითალო ფერის, ხმელი. კალათის ყველა ყვავილი მილისებრია, ყვითელი ან ნარინჯისფერი, ქოჩრით, ყვავილსაჯდომი შიშველი. ყვავილობს ივნისის ბოლოდან სექტემბრამდე.
ნეგო გავრცელებულია ქვიშიან ადგილებში, სტეპებში, ტყე-სტეპებში, ტყეებში, იშვიათად გამეჩხერებულ ფიჭვნარში.
ნედლეულად ამზადებენ ნაწილობრივ გაშლილ ფარისებრ ყვავილედებს ღეროსთან ერთად, სიგრძით 1-2 სმ. ნედლეულმა ფერი რომ არ დაკარგოს მას აშრობენ ჩრდილში. შემდეგ კი ინახავენ ბნელ ადგილას. არ უნდა დაიკრიფოს გაუშლელი ან პატარა ზომის კალათები ან პირიქით უკვე დაყვავილებული კალათები. ასეთი ნედლეულის შეგროვების შედეგად რჩება შიშველი ყვავილსაჯდომი ცარიელი ჯამის სახით. არ შეიძლება ნედლეულად გამოყენებული იქნეს აგრეთვე გრძელი ღეროები. მინარევის სახით ნედლეულს შეიძლება შეყვეს ბუსუსტანას თეთრი კალათა, რომელიც ადვილი გამოსარჩევია ფერით.
ნეგოს ყვავილში ნაპოვნია ფლავონები და ფლავონური გლიკოზიდები, სტერინი, ეთერზეთის კვალი, კაროტინი, ვიტამინი.
ნედლეულის შენახვის ვადა 3 წელია.
ნეგოს პრეპარატები გამოიყენება ძირითადად ღვიძლისა და ნაღვლის ბუშტის დაავადების დროს. მათი გავლენით ძლიერდება ნაღვლის გამოყოფა, იცვლება ნაღვლის შემადგენლობა, მცირდება სისხლში ბილირუბინისა და ქოლესტერინის რაოდენობა, ამასთან იზრდება კუჭისა და კუჭქვეშა ჯირკვლის სეკრეცია.
ქოლეცისტიტისა და ჰეპატიტების დროს გამოიყენეთ შემდეგი ნახარში: აიღეთ 10 გრ (3 სუფრის კოვზი) ნეგოს დაქუცმაცებული ყვავილი, დაასხით 200 მლ (1 ჩაის ჭქა) ოთახის ტემპერატურის წყალი, დაახურეთ თავსახური და გააცხელეთ მდუღარე წყლის აბაზანაში 30 წთ-ის განმავლობაში, თან ხშირად ურიეთ. გადმოდგით, გააცივეთ, გაწურეთ. დაუმატეთ ანადუღარი წყალი საწყისი მოცულობის (200 მლ) მიღებამდე. შეინახეთ გრილ, ბნელ ადგილას არაუმეტეს 2 დღე-ღამისა. მიიღეთ 1 სუფრის კოვზი 3-4-ჯერ დღეში ჭამის წინ 10-15 წთ-ით ადრე.

Don`t copy text!